این نوشته درباره بیوگرافی ژان پیاژه، یکی از بزرگترین دانشمندان و روانشناسان قرن بیستم، میباشد. پیاژه از کودکی به علم و دانش علاقهمند بوده و مطالعات گستردهای در زمینههای مختلف از جمله علوم طبیعی، بیولوژی، فلسفه و روانشناسی داشته است. او به شیوههایی بینظیر به بررسی رفتار و تحلیل ذهنیت کودکان میپرداخت که این تحقیقات مبتنی بر روانشناسی رشد او را به یکی از بنیانگذاران این حوزه تبدیل کرده است.
ژان پیاژه با مفاهیمی همچون ضریب هوشی و مراحل رشد شناختی کودکان شهرت یافته است و نام او همواره به عنوان یکی از مؤسسان روانشناسی رشد در دایرهالمعارف علمی مطرح است. در این نوشته به بررسی زندگینامه و مسیر حرفهای او پرداخته خواهد شد، همچنین برخی از بهترین کتاب های ژان پیاژه که به تشریح عمیق تری از نظریات و تفکرات او میپردازند، معرفی خواهند شد.
بیوگرافی ژان پیاژه
ژان پیاژه، متولد ۹ آگوست ۱۸۹۶ در شهر نوشاتل سوئیس، از خانوادهای تحصیلکرده و مستقر در شهری کوچک و دانشگاهی به دنیا آمد. پدرش، آرتور پیاژه، استاد ادبیات قرون وسطی در دانشگاه نوشاتل بود و او را به عنوان یک مرد دقیق و منظم میشناختند، درحالیکه مادرش، ربکا جانسون، با وجود اینکه فرانسوی الاصل بود، بیشتر به عنوان یک زن عاطفی شناخته میشد.
پیاژه از کودکی به دنبال تقلید از رفتارهای پدرش بود و سعی میکرد از هرگونه تنش در خانوادهاش دوری کند. او به زیستشناسی و طبیعت علاقهمند شده بود و در سن ۱۱ سالگی مقالهای درباره گنجشک آلبینو نوشت که به رشته تحریر درآمد و آغازگر مسیر علمیاش شد. در دوران نوجوانی، به جانورشناسی علاقهمند شد و مقالاتی در این زمینه نوشت.
پس از تجربههایش در زمینه پژوهش و نوشتن، پیاژه به واسطه آشنایی با فلسفه به سوی مطالعه عمیقتر در این حوزه کشیده شد. او به تمامی اساتید برگسن، کانت، دورکیم، و شناختشناسی علاقهمند شد و همیشه در پی پاسخ به پرسشهایی مانند “ما چگونه میدانیم؟” و “چگونه فکر میکنیم؟” بود.
در ۱۵ سالگی، پیاژه یک نامه به والدینش نوشت و بابت دروغی که گفته بود عذرخواهی کرد. این دروغ، نشانهای از اصرار بر اتفاقی که اصلاً نیفتاده بود، بود، حادثهای که او هم خودش میدانست دروغ بوده، اما از تداوم آن پشیمان بود.
با این همه تجربیات، پیاژه به یکی از بزرگترین روانشناسان و علمای قرن بیستم تبدیل شد که نظریات و مطالعاتش هنوز هم در زمینههای مختلف از جمله روانشناسی رشد، به عنوان یکی از مهمترین منابع به حساب میآید.
تحصیلات و تحقیقات علمی ژان پیاژه
در بیوگرافی ژان پیاژه آمده است که پس از فارغالتحصیلی از دانشگاه نوشاتل و زوریخ، ژان پیاژه با دو مقاله در حوزه فلسفه به نام خود در دنیای علمی پا به عرصه گذاشت. این مقالات، بیانگر جهتگیری فکری وی بودند و او بعدها به عنوان افکار دوران نوجوانیاش به یاد میآورد.
بعد از اتمام تحصیلات، پیاژه به تحقیقات روانکاوی پرداخت که آغاز ورود وی به دنیای روانشناسی بود و نقطه عطفی در زندگینامه او را نشان میدهد. سپس به مدرسه آلفرد بینه در پاریس پیوست و در نمرهگذاری تست بینه و تفسیر آزمونهای ذهنی نقش ایفا کرد.
تحقیقات او در مدرسه باعث شد که وی متوجه شود کودکان در پاسخ به سوالات مشابه، اشتباهات مشابهی دارند، درحالیکه این اتفاق برای بزرگسالان و نوجوانان رخ نمیدهد. این یافتهها، وی را به پیشنهاد نظریهای درباره الگوهای شناختی انسان ها و مخصوصاً کودکان کشاند.
پس از بازگشت به سوئیس، پیاژه به عنوان رئیس انستیتو روسو در ژنو انتخاب شد و به ارائه کارهای خود در زمینه توسعه روشهای آموزشی و آموزشهای متمایز بینالمللی پرداخت. همچنین در کنفرانسهای بینالمللی به عنوان مشاور ارشد شرکت کرد و تلاش کرد تا مفاهیم شناختی کودکان را برای برنامههای درسی درک کنند.
ژان پیاژه تلاشهایش در زمینه تحقیقات علمی و آموزش برای رشد و توسعه علم روانشناسی و آموزشی تحت عنوان “جایزه بالزان” در سال ۱۹۷۹ مورد تقدیر قرار گرفت.
مرگ ژان پیاژه
در سپتامبر ۱۹۸۰، بیوگرافی ژان پیاژه به پایان رسید و او در سن ۸۴ سالگی در شهر ژنو دار فانی را وداع گفت. مطابق دستور وی، پیکر او به همراه خانوادهاش در یک قبر بینشان در قبرستان پادشاهان ژنو به خاک سپرده شد.
مرگ پیاژه جهان علم روانشناسی را از یکی از بزرگان خود رها کرد. او تا آخرین لحظات زندگی خود به ترویج دانش و آموزش متعهد بود و ارثی ارزشمندی از نظریات و تحقیقات خود برای نسلهای آینده گذاشت.
پس از مرگ، میراث پیاژه در زمینه روانشناسی رشد و شناخت کودکان همچنان در آثار و تاثیراتش در عملیات و آموزشهای روزمره به چشم میخورد. او همواره به عنوان یکی از بنیانگذاران مکتب روانشناسی رشد شناخته میشود و اثرات وی در حوزههای مختلف زندگی انسانی همچنان بهطور ژرفی حس میشود.