این پست ترجمهای است از مقالۀ: «Tips for Building a Healthy Relationship
» که در سال 2023 در HelpGuide منتشر شده است.
چه بدنبال قوی کردن رابطهی عاطفی جدیدی باشید و چه بخواهید رابطهای را که در معرض خطر است بازسازی کنید، نکاتی که در این مقاله به آنها اشاره میکنیم به شما کمک خواهند کرد عشق و ارتباط میان خود و شریک عاطفیتان را احساس کنید.
بنا نهادن رابطهای سالم
همهی روابط عاطفی درگیر فراز و نشیب میشوند و همهی آنها نیازمند تلاش، تعهد و تمایل به وقف پیدا کردن و تغییر کردن همراه با شریک عاطفی هستند. اما چه رابطهتان تازه آغاز شده باشد و چه سالها از باهم بودنتان بگذرد، گامهایی وجود دارند که با برداشتن آنها میتوانید رابطهای سالم را بنا کنید. حتی اگر در گذشته روابط شکستهخوردهی زیادی را تجربه کردهاید و یا در رابطهی فعلیتان توانایی شعلهور کردن آتش گذشته را ندارید، میتاونید راههایی را برای حفظ ارتباط، یافتن حس رضایت خاطر و لذت بردن از شادی پایدار پیدا کنید.
چه چیزی رابطهی سالم را میسازد؟
هر رابطه به نوبهی خود خاص است، و افراد به دلایل مختلف جذب یکدیگر میشوند. بخشی از توصیف رابطهی سالم، داشتن هدفی مشترک برای آنچه از یک رابطه و آیندهی آن میخواهید است. و راه دانستن اینها مکالمات عمیق و صادقانه با شریک عاطفیتان است.
هرچند ویژگیهایی وجود دارند که در بیشتر روابط سالم مشترکاند. دانستن این اصول بنیادی میتواند به حفظ ارزشمند بودن رابطه، برآورده کردن و برانگیختن اهدافی که باهم دارید و یا رویارویی با چالشهایی که در کنار یکدیگر با آنها روبرو هستید کمک کند.
رابطهی عاطفی معناداری را با یکدیگر حفظ میکنید. هریک از شما در دیگری حس دوست داشته شدن و ارضای نیازهای عاطفی را برانگیخته میکند. تفاوتی میان دوست داشته شدن و حس دوست داشته شدن وجود دارد. زمانی که دوست داشته شدن را احساس میکنید، باعث میشود احساس کنید نزد شریک عاطفیتان پذیرفته شده و ارزشمند هستید، گویی کسی شمار ا به خوبی درک میکند. برخی روابط در نوعی همزیستی مسالمتآمیز گیر میکنند، بدون آنکه طرفین به لحاظ عاطفی یکدیگر را درک کنند. هرچند چنین وصلتی در ظاهر پایدار بنظر میرسد، فقدان مشغولیت مداوم با یکدیگر و ارتباط عاطفی تنها به بیشتر شدن فاصلهی میان دو نفر منجر میشود.
شما از اختلاف نظر (محترمانه) نمیترسید. برخی از زوجین در آرامش سنگهایشان را وا میکنند، درحالی که برخی ممکن است صدایشان را بالا ببرند و با هیجان به مخالفت بپردازند. اما کلید رابطهای محکم ترس نداشتن از ناسازگاری است. شما نیاز دارید برای ابراز چیزهایی که اذیتتان میکنند بدون ترس از انتقامجویی طرف مقابل احساس امنیت کنید، و بتوانید ناسازگاری را بدون حس حقارت، خار شدن یا اصرار به برحق بودن حل و فصل کنید.
شما ارتباطات خارج از رابطه و علایق شخصی را حفظ میکنید. بر خلاف ادعای کتابها و فیلمهای رمانتیک، هیچکس نمیتواند پاسخگوی تمامی نیازهای شما باشد. در اصل توقع زیادی از شریک عاطفی میتواند فشاری ناسالم روی رابطه اعمال کند. برای هیجان بخشیدن و اغنای رابطه، مهم است که هویت خودتان خارج از رابطه حفظ کنید، روابط دوستانه و خانوادگیتان را ادامه دهید، و سرگرمیها و علایق شخصی داشته باشید.
بیپرده و صادقانه با یکدیگر ارتباط میگیرید. معاشرت درست از بخشهای کلیدی در هر رابطه است. زمانی که طرفین میدانند از رابطه چه میخواهند و در ابراز نیازها و خواستههای خود احساس راحتی دارند، اعتماد بیشتر شده و رابطهی میان دو طرف میتواند محکمتر شود.
عاشق شدن و عاشق ماندن
بنظر میرسد که برای بیشتر افراد عاشق شدن ناگهان اتفاق میافتد. عاشق ماندن – یا حفظ آن تجربهی «عاشق شدن» – است که تعهد و تلاش میطلبد. اما با توجه به نتایج خوب آن، ارزش تلاش کردن را دارد. رابطهی سالم و امن میتواند نقش منبعی پایدار از حمایت و شادی را، در دوران خوب و بد زندگی، ایفا کند و تمامی جنبههای سلامتی شما را مستحکمتر کند. اگر حالا در مسیر حفظ یا بازیابی تجربهی عاشق شدن گام بردارید، میتوانید رابطهی ارزشمندی را بسازید که برای مدتی طولانی، شاید تا آخر عمر پایدار بماند.
بسیاری از زوجین تنها زمانی که پای حل مشکلات مشخص و اجتناب ناپذیر به میان میآید روی رابطهی خود متمرکز میشوند. زمانی که مشکلات از سر راه برداشته شدند، اغلب مجدد توجه خودشان را معطوف کار، فرزندان یا دیگر علایق خود میکنند. اما برای شکوفایی عشق، روابط عاطفی نیازمند توجه و تعهد مداوم هستند. تا زمانی که سلامت رابطهی عاطفی برایتان از اهمیت برخوردار باشد، رابطه، نیازمند توجه و تلاش شما خواهد بود. یافتن و حل کردن مشکلات کوچک در زمان حال، اغلب به پیشگیری از تبدیل شدن آن به مشکلی بزرگ در آینده کمک میکند.
نکاتی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم میتوانند به شما در حفظ آن تجربهی عاشق شدن و نگاه داشتن رابطهی عاطفی سالم کمک کنند.
نکتهی ۱: زمانی را به ارتباط دونفرهی باکیفیت اختصاص دهید
شما ما نگاه کردن و گوش دادن به دیگری عاشق میشوید. اگر با همان دقت به نگاه کردن و گوش دادن ادامه دهید، میتوانید در دراز مدت تجربهی عاشق شدن را حفظ کنید. احتمالا خاطرات صمیمانهای از ابتدای آشنایی با عزیزتان دارید. همه چیز به نظر جدید و هیجان انگیز میرسید، احتمالا ساعتهای زیادی را به گفتگو کردن و پیدا کردن چیزهای جدیدی که باهم امتحان کنید میگذراندید. با این وجود، با گذر زمان، مطالبات شغلی، خانواده، مسئولیتهای دیگر، و نیازی که همهی ما به زمانهایی برای تنهایی داریم، میتواند زمان گذاشتن برای یکدیگر را دشوارتر کند.
بسیاری از زوجین احساس میکنند که ارتباط رو در روی روزهای ابتدای آشنایی با مرور زمان جای خود را به پیامکهای سریع، ایمیل زدن و چت کردن داده است. اگرچه ارتباط دیجیتال برای برخی اهداف عالی عمل میکند، آن تاثیر مثبتی که معاشرت رو در رو بر مغز و سیستم عصبی شما میگذارد را ندارد. ارسال پیام متنی یا صوتی با مضمون «دوستت دارم» برای شریک عاطفیتان عالیست، اما اگر به ندرت به آنها نگاه میکنید یا وقتی برای کنار یکدیگر نشستن ندارید، آنها احساس خواهند کرد که شما درکشان نمیکنید یا قدرشان را نمیدانید. کم کم بعنوان یک زوج، فاصلهتان بیشتر و ارتباطتان کمتر خواهد شد. نشانههای عاطفی که هردوی شما برای دریافت حس دوست داشته شدن نیاز دارید تنها بطور رو در رو منتقل میشوند، پس مهم نیست زندگی تا چه حد پرمشغله باشد، مهم است که زمانی را برای گذران وقت با یکدیگر پیدا کنید.
بطور منظم وقتی را برای ارتباط با کیفیت با یکدیگر اختصاص دهید و به آن متعهد بمانید. اهمیتی ندارد که چقدر مشغله دارید، هرروز چند دقیقه دستگاههای دیجیتالی را کنار بگذارید، به چیزهای دیگر فکر نکنید و روی ارتباط گرفتن با شریک عاطفیتان تمرکز کنید.
کاری را که انجام دادن آن به هردوی شما لذت میدهد پیدا کنید، ممکن است یک سرگرمی مشترک، کلاس رقص، پیادهروی روزانه یا نوشیدن یک فنجان قهوهی صبحگاهی در کنار یکدیگر باشد.
چیز جدیدی را باهم امتحان کنید. انجام دادن کارهای جدید در کنار یکدیگر راه جالبی برای حفظ هیجان در رابطه است. میتواند به سادگی غذا خوردن در رستورانی جدید یا سفری یک روزه به مکانی باشد که تا به حال به آنجا نرفتهاید.
روی خوشگذارنی با یکدیگر تمرکز کنید. زوجها اغلب در مراحل ابتدایی رابطه رفتار جالبتر و سرخوشتری دارند. اما این رفتار سرخوشانه گاه ممکن است با شروع چالشهای زندگی یا تلنبار شدن رنجشهای قدیمی به دست فراموشی سپرده شوند. حفظ روحیهی شوخ طبعی به واقع میتواند به گذر کردن از دوران سخت، کاهش استرس و حل و فصل راحتتر مشکلات کمک کند. به راههای جالبی برای سورپرایز کردن شریکتان، مانند گل خریدن یا رزرو میزی در رستوران مورد علاقهی او فکر کنید. بازی کردن با حیوانات خانگی یا کودکان خردسال هم میتواند به شما کمک کند با آن روی سوخوش خودتان ارتباط برقرار کنید.
کارهای مشترکی انجام دهید که به دیگران سودی برساند
یکی از قویترین راههای حفظ نزدیکی و ارتباط، تمرکز مشترک روی چیزیست که شما و شریکتان خارج از رابطه به آن بها میدهید. کار داوطلبانه برای هدفی خوب، روی یک پروژه، یا برای جامعه که برای هردوی شما ارزشمند است میتواند تازگی و هیجان رابطه را حفظ کند. همچنین میتواند هردوی شما را در معرض آشنایی با آدمها جدید و ایدههای تازه قرار دهد و این موقعیت را فراهم کند که چالشهای جدید را باهم از میان بردارید و راههای تازهای را برای ارتباط برقرار کردن با یکدیگر به شما عرضه کند.
انجام دادن کاری برای دیگران علاوه بر کمک به کاهش استرس، اضطراب و افسردگی، موجب حس رضایت بیاندازهای میشود. کمک به دیگران در ذات نوع بشر است. هرچه بیشتر به دیگران کمک کنید، احساس شادتری خواهید داشت -چه بعنوان یک فرد و چه بعنوان یک زوج.
نکتهی ۲: از طریق معاشرت ارتباط خود را حفظ کنید
معاشرت صحیح بخشی اساسی از رابطهی سالم است. زمانی که ارتباط عاطفی با شریکتان را به شکلی مثبت تجربه میکنید، احساس امنیت و شادی میکنید. زمانی که افراد دست از معاشرت صحیح میکشند، نمیتوانند به خوبی درک کنند، و بروز تغییر یا استرس میتواند منجر به قطع ارتباط شود. شاید بنظر ساده برسد، اما تا زمانی که به معاشرت کردن ادامه بدهید، قادر خواهید بود اغلب مشکلاتی را که با آنها روبرو میشوید حل کنید.
به شریکتان بگویید چه نیازی دارید، آنها را به حدس زدن وادار نکنید.
صحبت کردن از نیازها همیشه کار آسانی نیست. برای مثال بسیاری از ما زمان چندانی را به فکر کردن درمورد آنچه در رابطه برای ما حائز اهمیت است اختصاص نمیدهیم. و حتی اگر بدانید که به چه چیزی نیاز دارید، صحبت کردن در مورد آن میتواند باعث شود احساس آسیبپذیری، خجالت یا حتی شرم کنید. اما از دیدگاه شریک عاطفیتان به این موضوع نگاه کنید. فراهم کردن راحتی و درک کردن کسی که دوستش دارید نه یک بار روی دوش، بلکه یک لذت است.
اگر مدتی از آشنایی شما میگذرد، ممکن است فرض کنید که شریکتان به خوبی میداند به چه فکر میکنید یا چه نیازی دارید. اما شریک عاطفی شما توانایی ذهنخوانی ندارد. اگرچه ممکن است تا حدودی از نیازهای شما آگاه باشد، ابراز نیازها برای پیشگیری از بروز اشتباه راه سالمتری است.
شاید شریک شما چیزهایی را احساس کند، اما ممکن است آن چیزی نباشد که شما میخواهید. از آن گذشته، آدمها تغییر میکنند، و نیازها و خواستههای پنج سال پیش شما، برای مثال، ممکن است امروزه بسیار متفاوت باشند. پس بجای آنکه اجازه دهید هربار که شریک عاطفیتان شما را اشتباه درک میکند احساس رنجش، درک نشدن یا خشم، رشد پیدا کند، عادت کنید که خواسته یا نیاز خود را دقیقاً بیان کنید.
به نشانههای غیرکلامی شریک عاطفی خود توجه کنید
بخش بزرگی از ارتباطی که برقرار میکنید از طریق آنچه بیان نمیکنیم منتقل میشود. نشانههای غیرکلامی، از جمله تماس چشمی، تن صدا، حالت بدن و اشاراتی چون به جلو خم شدن، دست به سینه شدن یا لمس دست طرف مقابل، فراتر از کلمات سخن میگویند. زمانی که بتوانید نشانههای غیرکلامی یا «زبان بدن» شریک عاطفیتان را درک کنید، قادر خواهید بود متوجه احساس واقعی او شده و بر اساس آن پاسخ دهید. برای آنکه رابطه پیش برود هر فرد میبایست نشانههای غیرکلامی خود و شریک عاطفیاش را درک کند. پاسخ شریکتان ممکن است با پاسخ شما متفاوت باشد. برای مثال یک فرد ممکن است پس از گذراندن یک روز پر استرس، در آغوش کشیدن را نوع عاشقانهای از معاشرت بداند – درحالی که فرد دیگر بخواهد با طرف مقابل قدم بزند یا صحبت کند.
همچنین حائز اهمیت است که اطمینان حاصل کنید آنچه میگویید با زبان بدن شما همخوانی دارد. اگر بگویید «حالم خوب است» اما دندانهایتان را به هم بفشارید و نگاهتان را بدزدید، بدنتان به وضوح نشان میدهد که «خوب» نیستید.
زمانی که نشانههای عاطفی مثبتی را از شریکتان دریافت میکنید، احساس عشق و شادی میکنید، و زمانی که نشانههای عاطفی مثبت از خودتان بروز میدهید، شریک عاطفی شما هم چنین احساسی خواهد داشت. اگر از توجه نشان دادن به عواطف خود و شریکتان دست بکشید، به ارتباط میان خودتان ضربه میزنید و توانایی ارتباط برقرار کردن شما، خصوصاً در شرایط سخت دستخوش آسیب خواهد شد.
شنوندهی خوبی باشید
اگرچه در جامعهی امروز تاکید زیادی بر گفتن وجود دارد، اگر بتوانید شنیدن را به نحوی که به شما و دیگری احساس ارزشمند بودن و درک شدند بدهد بیاموزید، قادر خواهید بود ارتباطی عمیقتر و قویتر را بین خودتان بنا کنید.
تفاوت بزرگی میان گوش دادن به این شکل، و تنها شنیدن دیگری وجود دارد. زمانی که به خوبی گوش میدهید – زمانی که درگیر آنچه گفته میشود هستید – لحن ظریف صدای شریکتان را خواهید شنید که به شما میگوید واقعاً چه حسی دارد و تلاش میکند چه احساساتی را بیان کند. شنوندهی خوبی بودند به این معنا نیست که باید با شریکتان همنظر باشید یا نظر خودتان را تغییر بدهید. اما به شما کمک میکند نقطه نظرهای مشترک را بیاید که به حل تضاد بین شما کمک میکند.
استرس را مدیریت کنید
زمان که تحت فشار استرس هستید یا به لحاظ عاطفی آشفتهاید، احتمال آنکه نشانههای شریک عاطفیتان را به اشتباه تعبیر کنید، نشانههای غیرکلامی گیجکننده یا ناراحتکننده نشان دهید یا بطور غیرارادی الگوهای رفتاری ناسالم از خود نشان دهید بیشتر میشود. چند بار پیش آمده که تحت استرس، از دست عزیزتان عصبانی شدید، چیزی گفتید یا کاری کردید که بعدتر از آن پشیمان شدید؟
اگر بیاموزید که استرس را سریعاً مدیریت کنید و به حالت آرامش بازگردید، نه تنها از چنین پشیمانیهایی پیشگیری میکنید بلکه جلوی ناسازگاری و سوء تفاهم را خواهید گرفت – حتی قادر خواهید بود زمانی که شریکتان درگیر خشم میشود او را آرام کنید.
نکتهی ۳ : بده و بستان متقابل در رابطه را بیاموزید
اگر توقع دارید که ۱۰۰٪ مواقع آنچه را که در رابطه میخواهید بدست بیاورید، قرار است جایی ناامید شوید. روابط سالم بر پایههای سازش بنا میشوند. با این وجود هر دو طرف میبایست برای آنکه مطمئن شوند داد و ستدی منطقی میانشان برقرار است تلاش کنند.
چیزهایی را که برای شریک عاطفیتان مهم هستند بیابید
دانستن آنچه واقعا برای شریک عاطفیتان حائز اهمیت است میتواند تاثیر زیادی در بنا کردن حسن نیت و فضای سازش داشته باشد. از سوی دیگر، شریک شما نیز باید خواستههای شما را بداند و شما هم باید خواستههایتان را به وضوح بیان کنید. اگر بطور مداوم و به بهای گذشتن از نیازهای خودتان، از خودتان برای دیگری مایه بگذارید، در نهایت تنها احساسات رنجش و خشم روی هم تلنبار میشوند.
«برنده شدن» را هدف قرار ندهید
اگر با این فکر که همه چیز باید باب میل شما پیش برود با شریکتان رفتار کنید، سازش کردن دشوار خواهد شد. گاه این طرز فکر حاصل برآورده نشدن نیازها در زمان کودکی یا سالها رنجش اندوخته در طول رابطه و رسیدن به نقطهی جوش است. اشکالی ندارد اگر عقاید سفت و سختی درمورد چیزی دارید، اما شریک شما لیاقت شنیده شدن را دارد. به طرف مقابل و نقطه نظرات او احترام بگذارید.
حل مسئلهی مسالمتآمیز را بیاموزید
ناسازگاری در رابطه اجتناب ناپذیر است، اما برای پابرجا نگاه داشتن رابطه هر دو طرف میبایست احساس کنند که سخن آنها شنیده شده. هدف، برنده شدن نیست بلکه حفظ و تقویت رابطه است.
مطمئن شوید که با انصاف بحث میکنید. تمرکزتان را روی مشکل حفظ کنید و احترام طرف مقابل را نگه دارید. سر چیزهایی که نمیتوان آنها را عوض کرد بحث نکنید.
مستقیماً به طرف مثابل حمله نکنید، در عوض از گزارههای «من …» برای ابراز احساسی که دارید استفاده کنید. برای مثال، بجای آنکه بگویید «تو باعث میشوی احساس بدی داشته باشم» بگویید «من احساس بدی پیدا میکنم زمانی که تو …».
پای بحثهای گذشته را به میان نکشید. به جای آنکه به ناسازگاریها یا کینههای گذشته نگاه کنید و تقصیرها را گردن کسی بیاندازید، روی آنچه که میتوانید در زمان حال برای حل مسئله انجام دهید تمرکز کنید.
پذیرای بخشیدن باشید. اگر نخواهید یا نتوانید طرف مقابل را ببخشید ، گذشتن از ناسازگاری غیرممکن است.
اگر آتش خشمتان تند است، به خودتان زمان بدهید. چند دقیقه وقت بگذارید تا استرستان فروکش کند، پیش از آنکه چیزی بگویید یا کاری بکنید که پشیمان بشوید کمی آرام شوید. همیشه به یاد داشته باشید که دارید با کسی دعوا میکنید که عاشقش هستید.
بدانید که چه زمان باید بیخیال بشوید. اگر نمیتوانید به توافق برسید، بپذیرید که به توافق نمیرسید و بحث را خاتمه دهید. بحث کردن امری دونفره است. اگر بحثتان به جایی نمیرسد، میتوانید رها کردن و گذر کردن را انتخاب کنید.
نکتهی ۴: آمادگی فراز و نشیب را داشته باشید
باید بپذیرید که هر رابطهای بالا و پایینهای خودش را دارد. قرار نیست در همیشه روی یک پاشنه بچرخد. گاه ممکن است یکی از طرفین با مشکلی دست و پنجه نرم کند که استرس زیادی به او وارد میکند، مانند از دست دادن یکی از اعضاء خانواده. رویدادهای دیگر همچون از دست دادن شغل یا مشکلات جدی سلامتی میتوانند هردو طرف را تحت تاثیر قرار دهند و درک یکدیگر را دشوار کنند. شاید هم درمورد مدیریت مالی یا بزرگ کردن فرزندان نظرات متفاوتی داشته باشید.
افراد مختلف به شیوههای متفاوت با استرس دست و پنجه نرم میکنند، و سوء تفاهمات میتوانند به سرعت تبدیل به درماندگی و خشم شوند.
مشکلات خودتان را روی دوش شریکتان نیاندازید. استرس زندگی میتواند تحمل ما را کم کند. اگر با استرس زیادی دست و پنجه نرم میکنید، خالی کردن خودتان روی آنها یا عصبانی شدن میتواند به راحتی اتفاق بیافتد. چنین دعواهایی ممکن است در ابتدا حس خالی شدن به شما بدهد، اما به آرامی رابطهتان را مسموم میکنند. راههای سالمتری را برای مدیریت استرس، خشم و درماندگی پیدا کنید.
تلاش برای تمرکز کردن روی یک راه حل میتواند منجر به مشکلات بیشتری شود. هر کس به شیوهی خودش با مسائل و مشکلات دست و پنجه نرم میکند. به یاد داشته باشید که شما یک تیم دونفره هستید. ادامهی مسیر روبرو جلو در کنار یکدیگر میتواند شما را از دوران سخت عبور دهد.
به دوران ابتدایی رابطهتان فکر کنید. از لحظاتی سخن بگویید که شما را به هم نزدیکتر کرد، نقطهی آغاز دور شدنتان را بررسی کنید و راهی پیدا کنید تا با کمک یکدیگر عاشق شدن را دوباره تجربه کنید.
پذیرای تغییر باشید. تغییر بخش اجتناب ناپذیری از زندگی است و چه آن را بپذیرید و چه با آن مقابله کنید، اتفاق میافتد. انعطافپذیری برای کنار آمدن با تغییراتی که همواره در رابطه رخ میدهند ضروریست، و به شما اجازه میدهد با یکدیگر در دوران خوب و بد رشد کنید.
اگر به کمک خارجی برای رابطهتان نیاز دارید، باهم درخواست کمک کنید. گاه مشکلات رابطه میتوانند بسیار پیچیده و خستهکنندهتر از آن بنظر برسند که یک زوج بتوانند آنها را حل و فصل کنند. مشاورهی زوجین میتواند در چنین مواردی کمککننده باشد. اگر رفتن به جلسات مشاورهی حضوری برایتان دشوار است، خدمات مشاورهی آنلاین هم در دسترس هستند. در غیر این صورت، صحبت کردن هر دوی شما با دوستی مورد اعتماد یا فردی مذهبی نیز میتواند مفید باشد.
منبع: HelpGuide