کتاب علیه تربیت فرزند

چشم اندازی جدید برای والدین و رشد فرزند

کتاب علیه تربیت فرزند نوشته آلیسون گوپنیک دیدگاه دگرگون‌کننده‌ای در مورد والدین و نقش آن‌ها در رشد کودکان ارائه می‌دهد. گوپنیک، روانشناس و فیلسوف مشهور، از جدیدترین تحقیقات در علم رشد کودک استفاده کرده تا تربیت رایج والدین را به چالش بکشد.

او روش جدیدی برای درک رابطه والد-کودکی پیشنهاد می‌کند. طبق گفته ایشان والدین باغبانانی هستند که محیط مناسبی ایجاد می‌کنند تا کودکان بتوانند در آن شکوفا شوند، نه نجارانی که قصد دارند فرزندان خود را به الگوهایی از پیش ساخته تبدیل کنند. 

نویسنده در این کتاب از فرزندپروری دفاع می‌کند که بیشتر در مورد راهنمایی و حمایت است. او به توانایی‌های طبیعی کودکان اجازه بروز می‌‌دهد تا کنجکاوی ذاتی آن‌ها کنترل گردد‌. نویسنده شواهد علمی را با تأملات فلسفی ترکیب کرده و دیدی قانع‌کننده‌ برای بازنگری در نحوه تربیت فرزندانمان ایجاد می‌کند.

والدگری به شکل نجاری یا باغبانی؟

گوپنیک استدلال نموده که روش باغبانی در فرزندپروری که بر انعطاف‌پذیری، حضور در لحظه و لذت اکتشاف تأکید دارد، نه تنها با ماهیت رشد انسان همسو است؛ بلکه باعث ایجاد ارتباط عمیق‌تر و معنادارتری بین والدین و فرزندان می‌شود. 

کتاب علیه تربیت فرزند والدین را تشویق می‌کند تا در نقش‌های خود تجدید نظر کنند. به طوری که روشی گسترده‌، اکتشافی و دوست‌داشتنی‌تری برای تربیت فرزندان خود در پیش بگیرند.

تأثیر نوع فرزندپروری بر رشد و یادگیری

نویسنده در این اثر به مسائل کودک و تأثیر سبک‌های فرزندپروری بر رشد او می‌پردازد. ساختار کتاب علیه تربیت فرزند حول تضاد بین دو استعاره یعنی باغبان و نجار است. گوپنیک روش رایج نجار در تربیت فرزند را مورد نقد قرار می‌دهد. 

دیدگاه نجار بر این باور استوار است که کودکان را می‌توان بر اساس برنامه‌ها و نتایج خاص تربیت کرد. نویسنده تاکید می‌نماید که این دیدگاه نه تنها با ماهیت اساسی رشد کودک در تضاد است. بلکه فشار بی‌موردی را هم بر والدین و هم بر فرزندان وارد می‌کند که منجر به ناامیدی می‌شود.

دیدگاه باغبانی و شکوفایی فرزندان

گوپنیک در کتاب علیه تربیت فرزند از روش باغبان دفاع می‌کند، جایی که والدین محیطی حمایتی و غنی درست می‌کنند تا کودکان در آن بتوانند پژوهش نموده، بیاموزند و رشد کنند.

نویسنده غیرقابل پیش بینی‌ بودن هر کودک را تصدیق کرده و به تنوع و فردیت آن‌ها اهمیت می‌دهد. او بیان می‌کند که نباید الگوی مشترکی برای همه فرزندان اتخاذ کرد. گوپنیک استدلال‌های خود را با شواهدی از روانشناسی رشد، علوم اعصاب و زیست شناسی تکاملی همراه کرده است. او نشان می‌دهد که کودکان به طور طبیعی برای یادگیری و سازگاری به بازی، کنکاش و تعاملات اجتماعی نیاز دارند.

نویسنده همچنین به فشارهای اجتماعی و فرهنگی می‌پردازد که فرزندپروری معاصر را تحت تأثیر قرار داده‌ است. او از والدین می‌خواهد تا از روش مبتنی بر عملکرد به سمت روش رابطه‌محور حرکت کنند. این کتاب نقش والدین را در امنیت عاطفی و تعالیم اخلاقی بررسی می‌کند. گوپنیک بر اهمیت همدلی، صبر و تفاهم در تقویت رشد کودکان تاکید داشته‌ است.

نقش مدارس در تربیت فرزندان

کتاب علیه تربیت فرزند بیشتر مفاهیم روش باغبانی را آموزش می‌دهد و پیشنهاد کرده که مدارس نیز به جای پایبندی‌های سخت به برنامه‌های درسی و آزمون‌های استاندارد، محیط‌های مساعدی ایجاد کنند. در این صورت دانش‌آموزان فرصت اکتشاف و نوآوری را خواهند داشت. 

نویسنده استدلال می‌کند که چنین محیطی به روش‌های یادگیری کودکان کمک نموده و منجر به نتایج آموزشی بهتر و ماندگارتری می‌شود.

گوپنیک در تمام بخش‌های کتاب حکایات شخصی، بینش‌های فلسفی و تحقیقات علمی را به هم پیوند می‌زند. او به این روش دیدگاهی غنی از فرزندپروری ارائه کرده‌ است که خوانندگان را به بازنگری در مفروضات و عملکرد خود به چالش می‌کشد. 

نوشته‌های گوپنیک بسیار قابل فهم و دقیق هستند. این اثر منبع ارزشمندی برای والدین، مربیان و هر کسی که به رفاه و رشد کودکان اهمیت می‌دهد، می‌باشد.

کتاب علیه تربیت فرزند برای شما است اگر …

• والد، پدربزرگ، مادربزرگ یا مراقبی هستید که به دنبال بینشی در مورد رشد و استراتژی‌های فرزندپروری می‌باشید.
• به آخرین تحقیقات در زمینه روانشناسی، عصب‌شناسی و رشد کودک علاقه دارید.
• احساس می کنید تحت فشارهای فرزندپروری هدفمند قرار گرفته‌اید و به دنبال رویکردی انعطاف‌پذیرتر و شادتری هستید.
• مربی یا در بخش آموزش هستید و دوست دارید تأثیر یادگیری و استراتژی‌های تدریس بر رشد کودک را بدانید.
• از ترکیبی از شواهد علمی، تأمل فلسفی و توصیه‌های عملی در مورد والدین قدردانی می‌کنید.
• در مورد عوامل اجتماعی و فرهنگی که بر شیوه‌های فرزندپروری و رشد کودک تأثیر می‌گذارند، کنجکاو هستید.
• به پرورش فردیت و کنجکاوی در کودکان اهمیت می‌دهید.