کتاب هنر شفاف اندیشیدن

چگونه در عشق و زندگی شفاف فکر کنید!

هنر شفاف اندیشیدن نوشته رولف دوبلی به تعصبات شناختی و مغالطه‌های منطقی مختلف می‌پردازد که قضاوت و تصمیم‌گیری انسان را مخدوش می‌کند. این کتاب در هر فصل‌ به یک سوگیری یا مغالطه خاص می‌پردازد. مغالطاتی مانند «سوگیری تأیید»، «هزینه از دست رفته» و «اثبات اجتماعی».

دوبلی از داستان‌ها، مطالعات علمی و مثال‌های دنیای واقعی استفاده می‌کند تا نشان دهد که چگونه این سوگیری‌ها بر انتخاب‌ها و اقدامات ما تأثیر می‌گذارند. او همچنین یادآور می‌شود که این سوگیری‌ها اغلب منجر به تصمیم‌های ضعیف یا غیرمنطقی می‌شود.

نویسنده نه تنها این سوگیری‌ها را شناسایی می‌کند، بلکه توصیه‌های عملی در مورد چگونگی جلوگیری از اثر گذاشتن آن‌ها بر شخص ارائه می‌دهد. به طور کلی، این کتاب به عنوان راهنمایی برای بهتر فکر کردن عمل می‌کند و به خواننده کمک می‌کند تا پیچیدگی‌های روان انسان را برای انتخاب‌های منطقی‌تر و مؤثرتر بشناسد.

نگاهی به تصمیم گیری منطقی

رولف دوبلی در هنر شفاف اندیشیدن خلاصه‌ای از 99 سوگیری شناختی، مغالطه منطقی و اشتباهات رایج در قضاوت که مردم اغلب مرتکب می‌شوند را گردآوری کرده است. هدف این کتاب بهبود تصمیم گیری و تفکر منطقی با افشای این تله‌های روانی است.

کتاب هنر شفاف اندیشیدن شامل فصل‌های زیاد اما کوتاه است که هر بخش بر روی یک سوگیری یا مغالطه شناختی خاص تمرکز دارد. در هر فصل چارچوب نظری آن مغالطه، تاثیر آن بر افکار و تصمیمات ما و چگونگی کاهش اثرات آن توضیح داده شده است. 

به علت طراحی مدولار این کتاب و مستقل بودن هر فصل به عنوان یک مقاله در مورد یک سوگیری شناختی خاص خوانندگان کتاب می‌توانند بسته به علاقه یا نیاز خود، از یک موضوع به موضوع دیگر بپرند.

دوبلی از طیف گسترده‌ای از سوگیری‌ها و مغالطات نام می‌برد، از جمله:

سوگیری تایید: تمایل به تمرکز بر اطلاعاتی که باورهای قبلی ما را تایید می‌کند.

هزینه از دست رفته: تمایل به ادامه سرمایه گذاری در چیزی، صرفاً به این دلیل که قبلاً منابعی را برای آن هزینه کرده‌ایم.

اثبات اجتماعی: تمایل به انجام کاری که دیگران انجام می‌دهند، با تصور اینکه آن کار درست است.

سوگیری بقاء: تمرکز فقط بر داستان‌های موفقیت و نادیده گرفتن شکست‌هایی که به سرانجام نرسیدند.

اثر اعتماد به نفس بیش از حد: بیش از حد برآورد کردن توانایی‌ها یا دقت پیش بینی‌هایمان.

یکی از نقاط قوت کتاب توصیه‌های کاربردی آن است. دوبلی نکات و راهکارهایی را برای شناخت و اجتناب از تله‌های ذهنی ارائه می‌کند و در نتیجه مهارت‌های تصمیم‌گیری را بهبود می‌بخشد.

این کتاب به دلیل ارائه نکردن تحقیقات جدید و صرفا خلاصه کردن کارهای موجود در روانشناسی و اقتصاد رفتاری، مورد انتقاد قرار گرفته است. با این وجود، برای کسانی که با این موضوعات آشنا نیستند، کتاب مفیدی در نظر گرفته می‌شود.

از حدس زدن نیت‌های دیگران دست بردارید!

تا به حال تصمیمی گرفته‌اید که بعداً از آن پشیمان شده باشید؟ و به این فکر کرده باشید که چطور مشکلات اساسی آن تصمیم را ندیده‌اید؟
در زندگی شخصی یا حرفه‌ای خود اشتباهات مشابهی را مداوما تکرار می‌کنید؟
دیگران هواره به شما می‌گویند که آدم بدبینی هستید و شما هم از سوءبرداشت‌ها و قضاوت‌های اشتباهتان راجع به دیگران خسته شده‌اید؟

اگر پاسخ شما به هر یک از این سؤالات «بله» است، «هنر شفاف اندیشیدن» برای اصلاح تعصبات و مغالطه‌هایی که قضاوت‌های شما را مخدوش می‌کنند، نوشته شده است. این کتاب به عنوان ابزاری برای ذهن شما عمل کرده و به شما کمک می‌کند تا اشتباهاتی را که در تصمیم‌گیرهایتان دارید، اصلاح کنید. 

کتاب هنر شفاف اندیشیدن برای شماست اگر:

چه در کسب و کار، چه در زمینه اجتماع و چه در خانه در جایگاه تصمیم گیرنده هستید.
به درک سوگیری‌های شناختی که بر رفتار انسان تأثیر می‌گذارد علاقه‌مند هستید.
از تصمیمات گذشته‌تان پشیمان‌اید و می‌خواهید در مورد چگونگی انتخاب‌های بهتر مطالعه داشته باشید.
در شغلتان با داده‌ها، آمار یا ارزیابی ریسک سروکار دارید و می‌خواهید سوگیری‌های شناختی را که می‌تواند بر کار شما تأثیر بگذارد را حذف کنید.
می‌خواهید تله‌های روانی را که مردم، از جمله خودتان، اغلب در آن گرفتار می‌شوند، درک کنید.
رهبر یا مدیر یک مجموعه هستید و به دنبال تصمیم گیری آگاهانه‌تر با درک عوامل روانشناختی مؤثر بر قضاوت‌هایتان هستید.
به عنوان معلم یا مربی قصد آموزش مهارت‌های تفکر انتقادی را دارید.

هنر شفاف اندیشیدن جزو کتاب‌هایی است که با استقبال خوبی مواجه شده و در ژانر روانشناسی و خودیاری جزو پرفروش‌ترین کتاب‌ها محسوب می‌شود. 

فهرست مطالب:

مقدمه بر ترجمه‌ی فارسی
مقدمه
1. چرا باید به قبرستان‌ها سری بزنی؟
2. آیا دانشگاه هاروارد شما را باهوش‌تر جلوه می‌دهد؟
3. چرا ابرها را به شکل‌های مختلف می‌بینی؟
4. اگر پنجاه میلیون نفر چیز احمقانه‌ای بگویند، آن چیز کماکان احمقانه است
5. چرا باید گذشته را فراموش کنی؟
6. نوشیدنی مجانی را قبول نکن
7. مراقب «موارد استثنا» باش
8. جگر‌گوشه‌های خودت را بکش
9. تسلیم مرجعیت نشو
10. دوستان سوپرمدل خود را در خانه رها کن
11. چرا یک نقشه‌ی غلط را به نبود نقشه ترجیح می‌دهیم؟
12. چرا «نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود» باید گوش‌های شما را تیز کند؟
13. حتا داستان‌های واقعی هم افسانه‌اند
14. چرا باید دفترچه‌ی خاطرات داشت؟
15. چرا مرتب دانش و توانایی‌هایت را دست‌بالا می‌گیری؟
16. گویندگان خبر را جدی نگیر
17. کمتر از آن چیزی که تصور می‌کنی در اختیار توست
18. هیچ‌وقت به وکیل خود حقوق ساعتی ندهید
19. تأثیر شک‌برانگیز پزشکان، مشاوران و روان‌پزشکان
20. هرگز تصمیمی را براساس نتیجه‌اش قضاوت نکن
21. کمتر بیشتر است
22. تو به من علاقه داری، واقعاً به من علاقه داری
23. به هیچ‌چیز بیش‌ازحد وابسته نباش
24. اجتناب‌ناپذیر بودن اتفاقات نامحتمل
25. فاجعه‌ی دنباله‌روی
26. چرا فوراً سراغ ریسک‌های میلیاردی می‌روی؟
27. چرا آخرین شیرینی جعبه دهان تو را آب می‌اندازد؟
28. وقتی صدای سُم چهارپایان را می‌شنوی، منتظر گورخر نباش
29. چرا «نیروی متعادل‌کننده‌ی جهان» مزخرف است؟
30. چرا گردونه‌ی شانس باعث می‌شود سرِ ما گیج برود؟
31. چه‌طور مردم را از چند میلیون پول‌شان خلاص کنیم؟
32. چرا بدبختی بزرگ‌تر از خوشبختی به‌نظر می‌رسد؟
33. چرا تیم‌ها تنبل‌اند؟
34. گیج شدن با یک برگ کاغذ
35. اشتیاق خود را مهار کن
36. هیچ‌وقت از یک نویسنده نپرس رمانش شرح‌حال خودش است یا نه
37. چرا نباید به لک‌لک اعتقاد داشته باشی؟
38. هر کسی در اوج، زیبا به‌نظر می‌رسد
39. تبریک! برنده‌ی رولت روسی شدی
40. پیشگویان قلابی
41. فریب موارد خاص
42. مهم نیست چه می‌گویی، مهم این است که چگونه می‌گویی
43. چرا تماشا کردن و صبر کردن شکنجه است؟
44. چرا تو یا راه‌حل هستی یا خودِ مشکل؟
45. تقصیر من نبود
46. مراقب باش چه آرزویی می‌کنی
47. از موجودیت خودت شگفت‌زده نشو
48. چرا تجربه می‌تواند قضاوت ما را نابود کند؟
49. وقتی همه‌چیز خیلی خوب شروع شده باشد، نگران باش
50. دروغ‌های کوچک شیرین
51. طوری زندگی کن انگار فقط یک روز دیگر زنده‌ای؛ اما فقط روزهای آخر هفته
52. هر استدلال ناقص
53. بهتر تصمیم بگیر کمتر تصمیم بگیر
54. حاضرید ژاکت هیتلر را بپوشید؟
55. چرا چیزی به نام «جنگ متوسط» وجود ندارد؟
56. چگونه پاداش‌ها انگیزه را نابود می‌کنند؟
57. اگر چیزی برای گفتن نداری، چیزی نگو
58. چگونه میانگین ضریب هوشی دو ایالت را افزایش بدهیم؟
59. اگر دشمن داری، به او اطلاعات بده
60. چه درد خوبی
61. چرا چیزهای کوچک بزرگ جلوه می‌کنند؟
62. با احتیاط حمل شود
63. سرعت‌گیر در مقابل شماست!
64. چه‌طور یک شارلاتان را رسوا کنیم؟
65. کار داوطلبانه برای پرنده‌هاست
66. چرا تو برده‌ی احساسات خودت هستی؟
67. برای خودت بدعت‌گذار باش
68. چرا باید کشتی‌های خود را آتش بزنید؟
69. بی‌خیال جدیدترین‌ها شو
70. چرا تبلیغات اثرگذارند؟
71. چرا در انتخاب‌های‌مان بیش از دو گزینه داریم؟
72. چرا تازه‌نفس‌ها را هدف قرار می‌دهیم؟
73. چرا دریافت‌های اولیه فریبنده‌اند؟
74. چرا هیچ غذایی غذای خانگی نمی‌شود؟
75. چه‌طور از اتفاق‌های غیرمحتمل سود ببریم؟
76. دانش، غیرقابل‌انتقال است
77. افسانه‌ی همفکر بودن
78. تمام این مدت حق با تو بوده
79. چرا به یک تیم فوتبال علاقه پیدا می‌کنی؟
80. تفاوت ریسک و عدم قطعیت
81. چرا با شرایط موجود همراهی می‌کنی؟
82. چرا «آخرین فرصت» باعث می‌شود وحشت‌زده شویم؟
83. چه‌طور جزئیات چشمگیر ما را نابینا می‌کنند؟
84. چرا پول برهنه نیست؟
85. چرا تصمیم‌های سال جدید نتیجه نمی‌دهند؟
86. قلعه‌ی خودت را بساز
87. چرا رمان‌ها را به آمار و ارقام ترجیح می‌دهی؟
88. اصلاً نمی‌دانی چه‌چیزهایی را نادیده می‌گیری
89. حرف مفت
90. کلید خاموش کردن چراغ کجاست؟
91. چرا این‌قدر زیاد مسئولیت می‌پذیری؟
92. کسی که چکش به دست دارد فقط میخ را می‌بیند
93. مأموریت با موفقیت انجام شد
94. خود قایق مهم‌تر از پارو زدن است
95. چرا چک‌لیست‌ها فریبت می‌دهند؟
96. کشیدن دایره‌ی هدف دور تیر
97. جست‌وجوی سپر بلا از عصر حجر
98. دیوانه‌های سرعت راننده‌های مطمئنی خواهند شد
99. چرا نباید اخبار را دنبال کنی؟
مؤخره
تمجید از رولف دوبلی و کتاب پُرفروش او در بازارهای جهانی، هنر شفاف اندیشیدن
قدردانی
زندگی‌نامه‌ی نویسنده

نظر شخصیت‌های برجسته:

دانیل کانمن، برنده جایزه نوبل اقتصاد این کتاب را به خاطر بینش‌های عملی آن در مورد سوگیری‌های شناختی، موضوعی که خودش به طور گسترده در مورد آن تحقیق کرده است، تحسین می‌کند.

مالکوم گلدول، نویسنده «استثنایی ها» و «نقطه عطف» این کتاب را به دلیل سبک نوشتاری روان و جذابش که اصول پیچیده روان‌شناختی را برای خواننده ساده‌سازی کرده، تحسین کرده است.

ریچارد تالر، یکی از برندگان جایزه نوبل اقتصاد، از تمرکز کتاب بر اقتصاد رفتاری و سوگیری‌هایی که بر تصمیمات مالی ما تأثیر می‌گذارد، قدردانی کرده است.

تیم فریس، نویسنده و کارآفرین، این کتاب را به‌عنوان منبعی ارزشمند برای هر کسی که به‌دنبال بهینه‌سازی تصمیم‌گیری در حوزه‌های شخصی و حرفه‌ای است، معرفی کرده است.