این پست ترجمه‌ای است از مقالۀ: «Emotional Intimacy in Marriage: 15 Tips for Building and Repairing It» که در سال 2023 در وب‌سایت Choosingtherapy منتشر شده است.
صمیمیت عاطفی احساس نزدیکی و ارتباط با شخصی دیگر است، حس عمیقاً درک شدن و دیگری را عمیقاً درک کردن. صمیمیت؛ حس به وضوح دیده شدن، شناخته شدن، درک شدن و پذیرفته شدن از سوی دیگری‌ست. چه بخواهید صمیمیت عاطفی را که زمانی در رابطه تجربه کردید بازسازی کنید و یا بدنبال افزایش صمیمیت عاطفی باشید، راهکارهای زیادی هستند که به شما در ایجاد اعتماد و قوی‌تر کردن ارتباطتان کمک خواهند کرد.
صمیمیت عاطفی چیست؟
جای خالی چیزی را در ازدواج‌تان احساس می‌کنید؟ احساس می‌کنید دارید از شریک عاطفی‌تان دور می‌شوید؟ می‌خواهید ارتباط عاطفی عمیق‌تری با شریک عاطفی‌تان داشته باشید؟ اگر پاسخ شما به اینها مثبت است، ممکن است در فقدان چیزی باشید که به آن صمیمیت عاطفی می‌گوییم. بدون صمیمیت عاطفی، ازدواج می‌تواند برای طرفین بی‌روح، با فاصله و ناخوشایند شود. از سوی دیگر، صمیمیت عاطفی می‌تواند میان دو نفر انرژی مثبتی ایجاد کرده، ارتباط میان آنها را عمیق‌تر کند و هر دوی آنها را تشویق کند بهترینِ خودشان باشند.
در ادامه به چند نمونه از نمودهای صمیمیت عاطفی در ازدواج اشاره می‌کنم:
- در کنار یکدیگر احساس راحتی می‌کنید. زوجین در حضور یکدیگر آسوده به نظر می‌رسند و می‌توانند به راحتی در کنار هم بخندند.
- زوجین در رابطه‌ی خود روش‌های ارتباط سالم، از جمله شنونده بودن، را تمرین می‌کند.
- زوجین اغلب در برابر یکدیگر صادق و فارغ از تدافع است. طرفین می‌توانند عمیق‌ترین احساسات خود را با دیگری درمیان بگذارند.
- زوجین با یکدیگر صادق‌اند.
- احساس اعتماد متقابل میان زوجین وجود دارد.
- احساس امنیت و اطمینان میان زوجین وجود دارد.
- طرفین می‌توانند یکدیگر را بابت اشتباهات و کاستی‌هایشان ببخشند.
صمیمیت عاطفی در ازدواج چطور تحت تاثیر قرار می‌گیرد
حتی اگر شانس شکل دادن صمیمیت عاطفی را داشته‌اید، ممکن است در حضور عوامل استرس‌زای روزمره و زندگی پرمشغله کمرنگ شود. زوج‌ها ممکن است با گذر زمان احساس کنند باهم همخانه هستند. حتی رویدادهای مثبت، مثل تولد فرزند، ممکن است به مرور زمان صمیمیت عاطفی را در رابطه کمرنگ کند.
۱۵ نکته برای بنا کردن صمیمیت عاطفی در ازدواج
صمیمیت عاطفی نیازمند کنار گذاشتن حالات تدافعی، همدلی کردن، اعتماد و مهارت تعامل موثر است؛ ویژگی‌هایی که بدست آوردن یا به کار بستن آنها کار آسانی نیست. خوشبختانه با همکاری دو نفره می‌توان صمیمیت عاطفی را در ازدواج ایجاد کرد.
در ادامه به ۱۵ نکته برای ایجاد صمیمیت عاطفی در ازدواج اشاره می‌کنیم.
１. افکار و احساسات حقیقی خودتان را در میان بگذارید
به جای آنکه خیلی سطحی درمورد روزی که داشته‌اید صحبت کنید، تلاش کنید روی بیان احساساتتان تمرکز کنید (برای مثال «اخیراً احساس می‌کنم خیلی ناراحتم، از زمانی که دوستم، اِیمی، از اینجا نقل مکان کرده دلم خیلی برایش تنگ شده.» اگر اوضاع خوب نیست، دست از تظاهر به قوی بودن بکشید و وانمود نکنید که همه چیز خوب است.
خطر آشکار کردن ناامنی‌ها و ترس‌هایتان نزد شریک عاطفی‌تان را به جان بخرید. این بدان معنا نیست که از همسرتان بعنوان سطل زباله استفاده کنید و تمام افکار منفی خودتان را روی او خالی کنید! بلکه بدان معناست که درمورد احساساتی که واقعاً تجربه می‌کنید صادق هستید، خصوصاً اگر با مشکلی دست و پنجه نرم می‌کنید. هرچه بیشتر به آشکار کردن افکارتان نزد همسرتان تمایل داشته باشید، صمیمیت عاطفی بیشتری را تجربه می‌کنید.
２. به شریک عاطفی خود گوش بدهید
با حضور ذهن و همدردی به شریک عاطفی خود گوش بدهید. عادت کنید هر زمان که شریک عاطفی‌تان می‌خواهد چیزی را با شما درمیان بگذارد هرکاری را که درحال انجام آن هستید کنار بگذارید -خصوصاً اگر همسرتان می‌خواهد درمورد احساساتش صحبت کند. «گوش دادن آگاهانه» را تمرین کنید، یعنی تمام توجه خودتان را به همسرتان اختصاص دهید، به چشمان او نگاه کنید و چیزی را که می‌گوید تمام و کمال درک کنید. هرچه بتوانید عمیق‌تر به یکدیگر گوش دهید، صمیمیت عاطفی عمیق‌تری را تجربه خواهید کرد.
３. احساسات همسرتان را تصدیق کنید
اگر شریک عاطفی شما می‌تواند سفره‌ی دلش را باز کند و احساساتش را با شما درمیان بگذارد، احساسات او را تصدیق کنید. تصدیق عاطفی به عمل درک کردن و پذیرش عواطف شخص مقابل گفته می‌شود و شامل گوش دادن فعالانه به آنچه طرف مقابل می‌خواهد بگوید و ابراز درک و اهمیت نشان دادن نسبت به عواطف اوست. تصدیق عاطفی یعنی ایجاد محیطی امن و حامی که در آن شریک عاطفی شما می‌تواند برای ابراز احساسات خود، بدون ترس از قضاوت شدن، احساسات راحتی کند.
４. سعی نکنید مشکلات او را «حل» کنید
اگر شریک عاطفی شما سفره‌ی دلش را باز کرد تا مشکلی را با شما در میان بگذارد، برای درک کردن گوش بدهید نه برای حل کردن. فرض را بر این بگذارید که شریک عاطفی شما مهارت، دانش و منابع حل کردن مشکلاتش را دارد. نقش شما این است که گوش بدهید تا متوجه احساسات او بشوید. به یاد داشته باشید -همسرتان برای درک شدن و ارتباط گرفتن به شما رجوع می کند، نه برای راه حل گرفتن.
５. به نظرات شریک عاطفی خود احترام بگذارید
لزومی ندارد که با احساسات شریکتان موافقت کنید، ولی باید باور داشته باشید که او حق دارد هر طور که می‌خواهد بیاندیشد. بحث کردن با او برای تغییر دادن طرز فکرش یا روی برگرداندن زمانی که با او مخالف هستید نه تنها توهین آمیز، بلکه آزاردهنده است. این کار ممکن است باعث شود شریکتان از شما دور شود، نسبت به حرف زدن آزادانه بی میل شود و یا دیواری دفاع دور خود بکشد.
６. با شریک عاطفی خود مشورت کنید
با شریک عاطفی‌تان بطور مداوم مشورت کنید تا در جریان اتفاقاتی که در زندگی او می‌افتد قرار بگیرید، خصوصاً در خصوص زندگی عاطفی. جملاتی مانند «در مورد جایگاه شغلی جدیدت چه حسی داری؟» «هنوز هم با کارمند جدیدت درگیری داری؟» یا «آن بحث را با خواهرت ختم به خیر کردی؟» می‌توانند به شریکتان بفهمانند که به او اهمیت می‌دهید و در جریان اتفاقات مهم زندگی او هستید. همچنین به او می‌فهماند که با مشکلات خود تنها نیست.
７. بیشتر از او قدردانی کنید
قدردانی خود نسبت به همسرتان را بیشتر ابراز کنید. به کارهای ارزشمندی که برای شما یا دیگران انجام می‌دهد یا تغییرات مثبتی که در خود ایجاد کرده اشاره کنید. از همه مهم‌تر، همسرتان را دست کم نگیرید. شاید به دست‌ودل بازی شوهرتان عادت کرده باشید، اما هرازچندگاهی از سخاوت او سپاسگزاری کنید. شاید همسرتان مادر فوق العاده‌ای باشد، اما نیاز دارد که این را از زبان شما بشنود تا بداند شما چنین نظری دارید.
８. رفتار محبت‌آمیز را فراموش نکنید
میزان محبتی را که به همسرتان نشان می‌دهید افزایش دهید. این رفتار می‌تواند به سادگی در آغوش کشیدن او زمانی که در پایان روز به خانه می‌رسید، یا زمانی که اول صبح خانه را ترک می‌کنید، باشد. یا زمانی که مشغول رانندگی یا پیاده‌روی هستید، دست او را در دست بگیرید. اگر از هم فاصله گرفته‌اید و انجام چنین رفتاری بنظر دشوار می‌رسد، زمانی که از کنار او می‌گذرید دستتان را لحظه‌ای روی شانه‌ی او بگذارید.
از خودتان بپرسید چرا محبت نشان دادن به همسرتان کار دشواری است. آیا به این خاطر است که او رفتار محبت آمیز نشان نمی‌دهد و این رفتار به شما آسیب زده است؟ با رفتار محبت آمیز نشان دادن، در واقع دارید به او نشان می‌دهید که می‌خواهید دوباره به هم محبت نشان دهید. این کار می‌تواند او را به رفتار مشابه ترغیب کند.
９. برای اهمیت نشان دادن زمان بگذارید
زمانی را به نشان دادن عشقی که به همسرتان دارید اختصاص دهید. برای مثال، اگر همسرتان به کار خاصی علاقه دارد آن را برایش انجام ، گاهی اوقات پیشنهاد کنید کارهای اینچنینی را برایش انجام دهید تا عشقتان را به او نشان دهید.
اگر نسبت به همسرتان عشقی احساس نمی‌کنید، از روی اجبار این کارها را انجام ندهید. در عوض از خودتان بپرسید چرا دیگر حس عاشق بودن ندارید. آیا کینه‌ی رنجش‌های قدیمی را در دل دارید؟ آیا احساس می‌کنید به لحاظ عاطفی محروم شده‌اید و نمی‌خواهید یکطرفه به شریکتان محبت کنید؟ اگر هریک از اینها درمورد رابطه‌ی شما صدق می‌کند شاید نیاز دارید با شریکتان درد دلی صادقانه داشته باشید.
１０. زبان عشق او را پیدا کند
رفتار و حرف‌هایی را تقدیم شریک عاطفی‌تان کنید که می‌دانید به او حس ارزشمندی، دوست داشته شدن و امنیت عاطفی می‌دهد. نام این کار زبان عشق است. اگر نمی‌دانید چه چیزهایی موجب چن احساساتی در شریکتان می‌شوند، با او صحبت کنید و از او بپرسید چه خواسته‌ای دارد. مطالعه‌ی کتاب پنج زبان عشق با همسرتان می‌تواند به هردوی شما کمک کند چیزهایی را یاد بگیرید که باعث می‌شود احساس دوست داشته شدن کنید.
11. عادات جدید ایجاد کنید
رسوم عاشقانه‌ای میان خودت به وجود بیاورید. برای مثال، جمعه شب‌ها شام خوردن در نور شمع را امتحان کنید، آخر هفته برای صبحانه خوردن بیرون بروید، در روز تولد همسرتان غذای مورد علاقه‌اش را بپزید، از همسرتان سوالات خصوصی بپرسید، یا زمانی که به خانه می‌رسد آهنگ روز عروسی‌تان را پخش کنید و در را برایش باز کنید. چنین رسومی هردوی شما را یاد احساسات عاشقانه‌ای می‌اندازد که در آغاز رابطه تجربه کردید، و می‌تواند از عادی شدن رابطه یا دست کم گرفتن طرف مقابل پیشگیری کند.
１2. از بحث‌های دشوار طفره نروید
از صحبت‌های جدی نترسید. زمانی را به صحبت کردن اختصاص دهید یا مکالمه‌ای ساختاریافته تعبیه کنید تا درمورد وضعیت رابطه‌تان با همسرتان صحبت کنید. روزی ر انتخاب کنید که به نظر هردوی شما مناسب است و اطمینان حاصل کنید که مکالمه تبدیل به مشاجره نمی‌شود.
نمونه‌هایی از پرسش‌هایی که می‌توانید برای هم مطرح کنید:
- آیا نیازهای تو در رابطه مرتفع می‌شوند؟
- در حال حاضر چطور می‌توانم به بهترین شکل از تو حمایت کنم؟
- برای آنکه در رابطه بیشتر احساس اعتماد و امنیت کنی به چه نیاز داری؟
- می‌خواهی چه چیزی در رابطه‌ی ما تغییر کند؟
- چه چیزی درمورد من هست که می‌خواهی آن را تغییر بدهم یا روی آن کار کنم؟
- فکر می‌کنی نیاز داری چه چیزی را تغییر دهی تا به به بهبود رابطه‌مان کمک کنی؟
13. مسئولیت سهم خودتان در رابطه را به عهده بگیرید
مسئولیت بخشی از مشکلاتی را که در صمیمیت دارید به عهده بگیرید. نگاهی جدی به خودتان بیاندازید و بپرسید «نقش من در مشکلات رابطه‌مان چیست؟» برای مثال اگر می‌دانید که مشکل شما ترس از ترک شدن دارید یا احتمال دارد احساس خفقان به شما دست بدهد، بجای آنکه بطور مداوم همسرتان را بابت بی‌وفا بودن سرزنش کنید یا او را از خودتان برانید، متعهدانه روی مشکلات خودتان کار کنید.
آیا مشاوره‌ی ازدواج می‌تواند کمکی کند؟
مسئولیت بخشی از مشکلاتی را که در صمیمیت دارید به عهده بگیرید. نگاهی جدی به خودتان بیاندازید و بپرسید «نقش من در مشکلات رابطه‌مان چیست؟» برای مثال اگر می‌دانید که مشکل شما ترس از ترک شدن دارید یا احتمال دارد احساس خفقان به شما دست بدهد، بجای آنکه بطور مداوم همسرتان را بابت بی‌وفا بودن سرزنش کنید یا او را از خودتان برانید، متعهدانه روی مشکلات خودتان کار کنید.
اگر از پس هزینه‌اش بر می‌آیید، تلاش برای حل مشکلات در جلسات درمانی می‌تواند ثمربخش باشد. بسته به شیوه‌ی تربیتی شما و تجربیات کودکی‌تان، صادقانه و بدون تدافع بودن در رابطه می‌تواند بسیار معذب‌کننده بنظر برسد. اگر در چنین شرایطی هستید، مشاوره‌ی زوجین می‌تواند برای آنکه با همسرتان درمورد این دشواری صحبت کنید، محیطی امن ایجاد کند. به همسرتان بگویید که می‌دانید راه دادن او به افکار و احساسات درونی‌تان مشکل دارید و به او این اطمینان خاطر را بدهید که مقصر او نیست. اگر راهی وجود دارد که شریکتان بتواند به شما کمک کنید، دل را به دریا بزنید و از او تقاضای حمایت کنید.
حرف آخر
تمرین راهکارهای فوق می‌تواند به شما و شریکتان کمک کند کم‌کم از صمیمیت عاطفی بیشتری لذت ببرید. به کار بستن نکاتی که گفتیم ممکن است زمان و انرژی زیادی را طلب کند، اما ارزشش را خواهد داشت. به عشق و ارتباط بی‌حد و مرزی که در ابتدای رابطه احساس می‌کردید فکر کنید و بدانید که قادر هستید دوباره آن عشق و ارتباط را تجربه کنید.
منبع: choosingtherapy
