حالتی به نام ترس، یکی از واکنشهای غریزی و ابتدایی است که هر فرد میتواند تجربه کند. یک شخص میتواند نسبت به جامعه و شرایط حاکم بر آن احساسات متفاوتی داشته باشد. ترس، یک حالت ذهنی است و علت آن واقعی و قابل مشاهده نیست.
این واقعیت میتواند در زندگی روزمره افراد اختلال ایجاد کند. بنابراین، دور کردن ترس بی مورد ضروری است. بدن انسان در زمان روبهرو شدن با ترس، واکنشی از خود نشان میدهد که در یک شرایط خطرناک واقعی قرار دارد. درصورتیکه ترس ادامه پیدا کند، ذهن و بدن انسان را تضعیف کرده و سبب مشکلات متعددی خواهد شد.
ترس چیست؟
قابل فهمترین تعریف برای ترس، این است که یک احساسی درونی بوده که در مقابل خطرات ایجاد میشود. این احساس سعی میکند که افراد را از آن شرایط دور میکند. به عبارت دیگر، این مورد یک واکنش هوشمندانه از سوی مغز انسان است که سبب دور کردن ترس بی مورد خواهد شد. ترس سبب میشود که از شرایط و محیطی که برای ما دارای خطر است، آگاه شویم.
ترس به دو دسته عینی و ذهنی تقسیمبندی میشود. ترسهای عینی آن دسته از ترسهایی هستند که در پشت آنها باور و اعتقادات منطقی وجود دارد و همین مورد سبب بقای ما میشود. ولی ترسهای ذهنی، غیر منطقی بوده و در ناخودآگاه افراد قرار دارند. ریشه این نوع ترس میتواند ترس از مرگ، از آینده، از مسالهای غیرقابل پیش بینی و غیره باشد. همه ترسها میتوانند استرس و اضطراب ایجاد کنند.
در کل، انسانها، اشیاء و حتی افکار انسان نیز میتوانند باعث ایجاد ترس ذهنی در هر فرد شوند. یک انسان به شکل طبیعی، از گرگ بیابان میترسد. چراکه ممکن است سبب مرگ او شود. ولی برخی از ترسهای ذهنی مثل ترس از مرگ، تعریف مشخصی ندارد، اما میتواند کل زندگی ما را در بر بگیرد. بنابراین، باید دور کردن ترس بی مورد را در دستور کار قرار داد.
چرا ترس بی مورد؟
شاید شما هنوز ندانید که دلیل ترس بی مورد چیست و چرا در وجود شما ایجاد میشود. این نکته را به یاد داشته باشید که اگر حداقل دو مورد از علل ترستان در موارد زیر آمده باشد، به درمان احتیاج دارید. این دلایل عبارتند از
- یکی از علل ترسهای بیمورد این است که، بیش از حد فکر میکنید.
- بیش از حد، از هرچیز یا هرکسی انتظار دارید.
- شاید شما برای تنها بودن آمادگی ندارید.
- اینگونه تصور میکنید که زندگی، بازی منصفانه است.
- به افراد اعتماد ندارید که این مورد سبب ایجاد ترس ناگهانی میشود.
- پیوسته خودتان را با سایر افراد مقایسه میکنید.
- به هرآنچه که مردم فکر میکنند، زیادی اهمیت میدهید.
- در زندگیتان نگرشی برای ایجاد کردن احساس آرامش ندارید.
- در خاطرات گذشته زندگی میکنید که این عامل دور کردن ترس بی مورد را نقض میکند.
- شما رسیدن به موفقیت و اهدافتان را در دستان دیگران میبینید.
- به سرنوشت بیش از توان خودتان اعتقاد دارید.
براساس نتایج پژوهشهای محققین روانشناسی، علل ترسهای بیمورد در کودکان با بزرگسالان متفاوت است. به همین دلیل بازه سنی افراد برای دور کردن ترس بی مورد بسیار مهم خواهد بود.
البته، فوبیا یک نوع ترس شدید از حیوان، شی، مکان یا موقعیت است. افراد مبتلا به این مشکل نیاز دارند تا از تماس با علت ترس اجتناب نمایند. حتی تصور برخورد با علت این نوع ترس نیز ممکن است شما را دچار اضطراب یا وحشت کند.
واکنشهای بدن انسان در زمان ترسیدن
بدن هر انسان در شرایط احساس خطر واکنشهایی از خود نشان میدهد. برای بدن و ذهن، عینی یا ذهنی بودن شرایط قابل تشخیص نیست. بنابراین، برای هر دو نوع ترس، واکنشهای یکسانی بروز میدهد. بدن افراد در این زمان خود را برای دور کردن ترس بی مورد آماده میکند. گردش خون به سمت عضلات هدایت شده، قند خون افزایش مییابد و ذهن روی تهدیدها تمرکز خواهد کرد.
در این موضوع ما به شما مطالعه کتاب بدن فراموش نمیکند هم توصیه میکنیم
بدن فراموش نمی کند
در موارد زیر نشانههای عینی و ذهنی ترس آورده شده است:
- تپش قلب و ضربان نامنظم
- تنفس سریع
- احساس خفگی
- ضعف در عضلات
- ایجاد عرق سرد یا گرم
- سرگیجه
- لکنت زبان
- خشکی دهان
- کاهش اشتها
- دشواری در تمرکز
- لرزش بدن
- افزایش فشارخون
- حالت تهوع
- سستی در رودهها
بیشترین ترسها
بهغیر از ترس از خطرات عینی، اکثر ترسها ناشی از رویدادهایی آینده، تغییرات جسمی، مسائل ناشناخته و مشکلات عاطفی هستند. در ادامه به بیشترین مورد که نتایج مطالعات جامعهشناختی برای دور کردن ترس بی مورد در زندگی امروزی است، عنوان شدهاند:
- ترس از تنها شدن
- ترس از مردن
- ترس از پیری
- ترس از ارتفاع
- ترس از عدم توانایی در حل مشکلات
- ترسهای گذشته
درمان ترسهای بی مورد
موارد زیر عنوان میکنند که برای دور کردن ترس بی مورد، چه تمریناتی را انجام دهیم. این موارد عبارتند از:
بهترین کتاب های طرحواره درمانی
روبهرو شدن با ترس بی مورد
اغلب اوقات شما از شرایطی که سبب ترس شما شود، دوری میکنید. شاید در آن زمان شما از کارهایی که میخواهید یا باید انجام دهید، دست بکشید. در این زمان فرصتی بهدست آمده تا با مدیریت ترس و کاهش اضطراب، برای دور کردن ترس بی موردآماده شوید. بنابراین، قرار گرفتن در معرض ترسها میتواند شیوهای مؤثر برای غلبه بر آن باشد.
شناختن خودت
سعی کنید درباره ترس یا ترسهای خود بیشتر بدانید. در یک دفترچه آنها را یادداشت کنید که ترس چگونه و چه زمانی اتفاق میافتد. شما میتوانید برای مقابله با ترسها، اهداف قابل دستیابی تعیین کنید. در مواقعی که می ترسید، این دفترچه را به همراه داشته باشید.
ورزش کردن
فعالیت بدنی بیشتری داشته باشید. چراکه ورزش کردن نیاز به تمرکز دارد و این مورد، میتواند برای دور کردن ترس بی مورد موثر باشد.
ایجاد آرامش
فراگیری تکنیکهای آرامشبخش، می تواند احساس روحی و جسمی بهتری به شما بدهد. برای مثال، شانههای خود را رها کرده و نفس عمیق بکشید. همچنین، میتوانید فعالیتهایی مانند یوگا، مدیتیشن، ماساژ یا گوش دادن به پادکستها سلامتی را بیشتر کنید.
تغذیه و رژیم غذایی سالم
سعی کنید میوه و سبزیجات مصرف کنید و از خوردن قند خودداری نمایید. سطح قند خون بالا سبب ایجاد احساس ترس میشود. همچنین از نوشیدن زیاد چای و قهوه بپرهیزید. به این دلیل که کافئین بالا ترس را افزایش میدهد.
الکل و مشروبات الکلی مصرف نکنید
برخی افراد زمانیکه عصبی میشوند، مصرف الکل آنها بالا میرود. اما باید بدانید که عوارض جانبی الکل، میتواند ترس و اضطراب ایجاد کند.
چه زمانی به درمان ترس بی مورد نیاز داریم؟
گاهی اوقات شما نمیتوانید به تنهایی با ترسهای خود مقابله کنید یا انجام تکنیکهای متعدد، موثر نیستند. اگر به نتیجه مورد نظر دست نیافتید، باید از یک مشاور یا مربی حرفهای کمک بگیرید. یادگیری نحوه غلبه بر ترس خود، یک بخش طبیعی از زندگی هر انسانی است.
واکنشهای فیزیکی بدن ما به انواع ترس به نحوی است که میتواند به ما یاری برساند. اما زمانیکه این واکنش در کارکردهای انسانی شما اختلال ایجاد کند، زمانِ آن است که از افراد مجرب کمک گرفته شود.
اگر موارد زیر در مورد شما صادق است، به احتمال زیاد ترستان بیش از آن است که به تنهایی بتوانید بر آنها غلبه نمایید:
- معمولا احساس فشار زیاد را دارید.
- معمولا به سختی میتوانید کارهای روزمره خود را انجام دهید.
- اغلب در محیط کار، به خوبی همیشه کار نمیکنید.
- به دلیل اضطراب اجتماعی، وظایف کاری خود را لغو میکنید.
- به نحوی عمل میکنید که از محرکهای خودتان دور بمانید.
پیوستن به یگ گروه نیز میتواند به شما کمک کند که نظرات دیگران را درباره غلبه بر ترس را به دست بیاورید. هدف دور کردن ترس بی مورد است و اینکه سلامت عمومی افراد بهبود یابد. همچنین، بتوان به شکلی طبیعی بر ترسهای زندگی روزمره پیروز شود.
سخن پایانی
همانگونه که متوجه شدید، ترس یک واکنش طبیعی ذهن به موقعیتهای خطرناک است. این واکنش نباید به اختلال در زندگی منجر شود. در این صورت افراد به درمان نیاز دارند. ترسهای ذهنی میتوانند بدن انسان را در حالت آماده باش قرار دهد و به طبع سبب مشکلات بعدی یا حتی بیماری شوند.
در کل، دور کردن ترس بی مورد قابل دسترس است. شما نباید اجازه بدهید که ترسهایتان مانع پیشرفت در زندگیتان شود. برای درمان ترس، شما میتوانید از خدمات مشاوره خانواده استفاده نمایید. چراکه ترس، میتواند روی سایر افراد خانواده نیز تاثیر بگذارد.