کتاب دروغ / اراده آزاد

توهم انتخاب!

کتاب دروغ/اراده‌ی آزاد، اثری تامل برانگیز از سام هریس است که در مورد مفهوم اراده آزاد و پیامدهای آن در درک رفتار، اخلاق و عدالت انسانی صحبت می‌کند. این کتاب مختصر و در عین حال تاثیرگذار که در سال 2012 منتشر شد، مفهوم سنتی اراده آزاد را به چالش می‌کشد. هریس استدلال می‌کند که اراده آزاد صرفاً یک توهم است و افکار و اعمال ما، محصول فرآیندهای عصبی ناخودآگاه هستند. 

هریس، عصب‌شناس و فیلسوفی است که به‌خاطر آثارش در زمینه‌های مختلف از جمله دین، اخلاق و ذهن انسان شناخته می‌شود. او مورد قانع‌کننده‌ای را ارائه می‌کند که طرز تفکر ما در مورد اعمال و انتخاب‌هایمان را دوباره بررسی می‌کند. این کتاب برای تمام افراد، به خصوص کسانی که به فلسفه و تلاقی علم و رفتار انسانی علاقه مند هستند، جذاب است.

درک محدودیت‌های اراده‌ی آزاد

کتاب دروغ/اراده‌ی آزاد به خاطر قدرتش در توضیح مفاهیم علمی و فلسفی پیچیده به روشی قابل درک، توجه مخاطبان گسترده‌ای را جلب کرده است. این کتاب به بررسی این موضوع می‌پردازد که اراده آزاد در واقع یک توهم است. هریس زیربنای عصب‌شناسی و روان‌شناختی رفتار انسان را بررسی می‌کند. او دیدگاه‌هایی از علوم اعصاب را برای حمایت از تز خود ارائه می‌دهد. این کتاب از خوانندگان دعوت می‌کند تا در باورهای عمیق و ریشه دار خود، در مورد مسئولیت شخصی و ماهیت آگاهی انسان تجدید نظر کنند.

هریس استدلال می‌کند که اراده آزاد یک توهم است و افکار و اعمال ما توسط حالات قبلی مغز و محیط تعیین می‌شوند. او شواهدی از علوم اعصاب ارائه می‌دهد که نشان می‌دهند تصمیمات پیش از آنکه فرد از آن‌ها آگاه شود، توسط مغز اتخاذ می‌شوند. این کتاب پیامدهای فقدان اراده آزاد در اخلاق، مسئولیت پذیری و عدالت را بررسی می‌کند. علاوه بر این به ماهیت آگاهی و اینکه چگونه احساس ما نسبت به خود، تحت تأثیر اعتقاد به اراده آزاد است، می‌پردازد.

اهمیت مسئولیت پذیر بودن

 هریس پیشنهاد می‌کند که اگرچه افراد ممکن است اراده‌ی آزاد نداشته باشند، اما همچنان مسئولیت پذیر بودن، یکی از موضوعات ضروری برای یک جامعه کارآمد است. او به این موضوع می‌پردازد که چگونه درک ما از اراده آزاد بر اخلاق و نظام حقوقی ما تأثیر می‌گذارد. هر انتخابی که ما انجام می‌دهیم در نتیجهٔ دلایل قبلی است. این انتخاب‌هایی که ما انجام می‌دهیم با توجه به آن علت‌ها تعیین می‌شوند؛ بنابراین در واقع اصلاً انتخاب نیستند! 

هریس بین واکنشهای آگاهانه و ناخودآگاه به جهان تمایز قائل می‌شود. او اشاره می‌کند که حتی بدون اراده آزاد، آگاهی نقش مهمی در انتخاب‌های ما دارد. یکی از جنبه‌های منحصر به فرد این کتاب، ترکیب شواهد عصب شناسی با مفاهیم فلسفی است.

کتاب «دروغ/اراده‌ی آزاد» برای شماست اگر…

• به بحث در مورد اراده آزاد و جبر علاقه دارید.
• از مطالعه در مورد چگونگی تلاقی عصب شناسی با فلسفه و اخلاق لذت می‌برید.
• به دنبال کتاب تأمل برانگیزی هستید که باورهای مرسوم را به چالش می‌کشد.
• به مفاهیم عصب شناسی برای درک رفتار انسان علاقه مند هستید.
• جزو طرفداران آثار سام هریس هستید و از سبک نوشتاری واضح و مختصر او لذت می‌برید.
• می‌خواهید مفهوم مسئولیت پذیری در غیاب اراده را کشف کنید.
• کنجکاو هستید که چگونه توهم اراده آزاد بر نظام حقوقی و هنجارهای اجتماعی ما تأثیر می‌گذارد.
• به فلسفه مدرن علاقمند هستید.

جوایز، افتخارات و تمجیدها

• به خاطر استدلال شفاف و جذابش علیه مفهوم اراده آزاد، این کتاب توجه زیادی را به خود جلب کرده است.
• به دلیل سهم قابل توجه آن در گفتمان‌های فلسفی و علمی در مورد اراده آزاد، مورد تحسین واقع شده است.
• توانایی هریس در تبدیل ایده‌های پیچیده به متن قابل فهم، تحسین شده است.