کتاب باغبان و نجار با پشتوانهی تحقیقات علمیو غنیشده با بینشهای رشتههای مختلف، درک دقیقی از رشد کودک ارائه میکند و موارد قانعکنندهای برای بازنگری در نحوه تربیت فرزندانمان ارائه میکند.
تیترهای کتاب باغبان و نجار:
- پایان فرزندپروری یکسان
- تربیت بدون خطکش
- تربیت فلسفه دارد
تضاد نجار و باغبان
والدین یا نجارند یا باغبان!
کتاب باغبان و نجار آنچه علم جدید رشد کودک درباره رابطه بین والدین و فرزندان به ما میگوید. نوشته آلیسون گوپنیک روانشناس رشد است.
کتاب باغبان و نجار که در سال 2016 منتشر شد که با به چالش کشیدن بینش متعارف و ارائه دیدگاهی تازه، به پویاییهای پیچیده والدین و رشد کودک میپردازد. استعاره محوری کتاب دو رویکرد را به فرزندپروری در تضاد قرار داده است: «نجاری» و «باغبانی».
کارخانهی فرزندان قالبی
الگوی تربیتی «نجار» تجویزی و هدفمند است.این بدان معناست که والدین باید فرزندان خود را طبق یک برنامه از پیش تعیینشده قالببندی کنند؛ دقیقاً مانند یک نجار که از طرحی برای ساخت یک قطعه مبلمان پیروی میکند.
این مدل عمیقاً در فرهنگ مدرن غربی ریشه دوانده است و توسط انبوهی از کتابهای والدین، کارشناسان و کلاسهایی که راهنماهای گام به گام برای تربیت فرزندان «موفق» ارائه میدهند، تقویت میشود.
با این حال، گوپنیک استدلال میکند که این مدل ناقص است و با این فرض عمل میکند که یک نتیجهی واحد و بهینه در رشد کودک وجود دارد و انحراف از این مسیر شکستی برای والدین است؛ درصورتی که این مدل استقلال و فردیت کودک را هم تضعیف میکند.
محیط غنی از شما، رشد از من
در مقابل رویکرد «نجار»، مدل فرزندپروری «باغبان» رویکردی ارگانیکتر و پرورشدهندهتر را پیشنهاد میکند. یک باغبان محیطی غنی و حمایتی ایجاد میکند تا در آن گیاهان بتوانند بر اساس طبیعت ذاتی خود رشد کرده و شکوفا شوند.
به طور مشابه، والدین باید محیطی محبت آمیز، با ثبات و غنی را فراهم کنند که به کودکان امکان میدهد کاوش کنند، اشتباه کنند و شخصیت منحصربهفرد خود را رشد دهند.
این مدل از پیش بینیناپذیری و تنوع فردی در رشد کودک حمایت میکند. همچنین با آنچه که گوپنیک به عنوان هدف تکاملی دوران کودکی میداند، هماهنگی بیشتری دارد: دورهای برای آزمایش و یادگیری ایمن که فرد را برای غیرقابل پیشبینی بودن زندگی آماده میکند.
گوپنیک استدلالهای خود را با شواهدی از طیف وسیعی از رشتهها، از جمله روانشناسی، علوم اعصاب، و زیست شناسی تکاملی ارائه میکند.او مطالعاتی را بیان کردهاست که قابلیتهای یادگیری فوقالعادهی کودکان خردسال را نشان میدهد و استدلال میکند که این قابلیتها به بهترین وجه توسط رویکرد “باغبان” پشتیبانی میشوند.
به عنوان مثال، او به این موضوع میپردازد که چگونه بازی، که اغلب بیهوده تلقی میشود، در واقع شکل پیچیدهای از یادگیری است که به کودکان اجازه میدهد دنیای اطراف خود را درک کنند.
یکی از نقاط قوت دیگر کتاب رویکرد میانرشتهای آن است. گوپنیک فقط بر روانشناسی تکیه نمیکند، بلکه بینشهایی را از فلسفه، تاریخ و حتی ادبیات به ارمغان میآورد تا دیدگاهی جامع ارائه دهد.
او نقش پدربزرگ و مادربزرگ، تأثیر فرهنگ، و پیامدهای سبکهای مختلف فرزندپروری بر جامعه را مورد بحث قرار میدهد. او همچنین به محدودیتهای هر دو مدل میپردازد و توصیههای عملی را برای والدینی که مایل به اتخاذ رویکرد “باغبان” هستند، ارائه میدهد.
به طور خلاصه، کتاب باغبان و نجار کتابی قابلتأمل است که هنجارهای حاکم بر فرزندپروری را به چالش میکشد. این بحث برای تغییر از مدل کنترلکننده و متمرکز بر نتیجهی “نجار” به رویکرد پرورشدهندهتر و بدون توجه به نتیجهی “باغبان” است.
کتاب باغبان و نجار برای شماست اگر …
- والدینی هستید که به دنبال رویکردی دقیق و مبتنی بر شواهد علمی برای تربیت فرزندان هستید.
- پرستار یا مربی هستید که به دنبال درک پیچیدگیهای رشد کودک است.
- دانشجو یا محققی در روانشناسی، علوم اعصاب یا آموزش هستید که به اطلاع از آخرین نظریهها و دادهها علاقهمند است.
- فردی هستید که معتقدید پرورش فردیت و استقلال در کودکان به اندازه نظم و ساختار مهم است.
نظر افراد برجسته در مورد کتاب باغبان و نجار:
- “کاوشی استادانه در مورد پیچیدگیهای فرزندپروری و رشد انسانی.” – آنجلا داکورث، نویسنده “گریت”
- کتاب گوپنیک یک مکاشفه است که ما را وادار میکند تا به معنای پدر و مادر بودن دوباره فکر کنیم. – آدام گرانت، روانشناس سازمانی
- کتابی که باید برای هر کسی که به روانشناسی و شرایط انسانی علاقه دارد بخواند. – کارول اس. دوک، نویسنده “ذهنیت”
جوایز و افتخارات کتاب باغبان و نجار:
- جایزه انتخاب والدین برای کتابهای غیرداستانی، 2017 (منبع: بنیاد انتخاب والدین)
- بهترین کتاب روانشناسی سال، 2016 (منبع: Goodreads Choice Awards)
نقد و بررسیها