روانشناسی کار به شامل دانشی که به مطالعه رفتار یک فرد یا گروهی از انسان‌ها در محل کار و سازمان کاری و اداری مربوطه می‌پردازد. به‌طور کلی این شاخه از روانشناسی، کمک بسیار زیادی به ما می‌کند و می‌توانی بدین صورت درخصوص اینکه چه مواردی شرایط کاری را تحت تاثیر قرار می‌دهد و چگونه می‌توانیم در فضای کاری رفتار درست و تعامل اجتماعی مطلوب داشته باشیم، اطلاعات کافی بدست آوریم. در ادامه ایم مطلب قصد داریم از ابعاد مختلف به حوزه روانشناسی کار نگاه کنیم و سپس آن را به‌صورت جزئی‌تر مورد بررسی قرار دهیم.
روانشناسی کار به زبان ساده
اگر هنوز وارد بازار کار نشده‌اید و به تازگی می‌خواهید یک شغل یا حرفه خاصی را انتخاب کنید، تمایل دارید که اولین شغلی که می‌خواهید در آن مشغول به کار شوید در کدام حوزه باشد؟ و یا چگونه می‌توانید در شغل خود بسیار موفق و عالی ظاهر شوید و اختلافات محیط کاری را به‌سرعت رفع کنید؟
پاسخ این گونه سوالات را شاخه‌ای از علوم روانشناسی به نام روانشناسی کار برعهده گرفته است. این حوزه علمی باعث میشود که شما روش‌های مراودات و ارتباطات کاری خود را بهبود ببخشید و با یک پتانسیل بالاتر برای انجام وظایف شغلی خود آماده شوید.
بهترین کتاب‌های درمان وسواس فکری کدامند؟
روانشناسی کار چه مسائلی را بررسی می‌کند؟
در روانشناسی کار برخی از مسائل مربوط به حوزه کار افراد به‌صورت کلی مورد بررسی قرار می‌گیرند که عبارت‌ند از:
- فرسودگی شغلی
- گزینش تمام کارکنان
- آسیب‌های روانی در محیط کار
- ارزیابی عملکرد کارکنان
- مدیریت سطح استرس در محل کار
- افزایش بهره‌وری کارمندان در محیط
امروز بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ برای رفع مشکلات خود از روانشناسان کار کمک می‌گیرند. با توجه به مواردی که به آن اشاره شد روانشناسی کار نقش بسیار مهمی را در محیط کار ایفا می‌کند. یکی از مسائلی که در محیط کار بیش‌از پیش مورد بحث قرار گرفته، فرسودگی شغلی می‌باشد. بسیاری از افراد به دلیل انجام مکرر کار خود با گذشت یک دوره زمانی طولانی مدت، دچار این امر شده و دیگر نمی‌توانند مسئولیت‌های شغلی خود را به‌طور کامل انجام دهند.
همچنین آسیب‌های روانی در حوزه کاری یکی از مسائل مهم دیگر در این زمینه است. معمولاً باید افرادی که دسدگاه‌های روانشناسی کار را صورت کامل مطالعه کردند بتوانند کارکنان ارتباط برقرار کرده و آنها را به آرامش دعوت کنند تا بتوانند بازدهی بسیار زیادی را در محیط کار داشته باشند.
معرفی بهترین نویسندگان کتاب های روانشناسی تخصصی
مهمترین مفهوم‌ها در روانشناسی کار چیست؟
از مهمترین مفاهیمی که در روانشناسی کار می‌توان به آن اشاره کرد سلامت روانی و امنیت شغلی هستند که همگی این موارد بسیار مهم و حیاتی هستند و مفاهیم اختصاصی در زمینه محیط کار دارند.
معمولاً هر یک از موارد یاد شده بخش بسیار مهم و گسترده‌ای را در روانشناسی کار به خود اختصاص داده‌اند که به صورت خلاصه هر کدام از آنها را توضیح می‌دهیم.
- سلامت روانی در کار: سلامتی روانی در محیط کار به چه معناست؟ یکی از اولین و مهمترین وظایف‌های روانشناسی حفظ کردن سلامت روان تمام انسان‌ها می‌باشد. تمام روانشناسان تلاش می‌کنند سلامت روانی افراد را در زندگی با توجه به عملکرد خود تضمین کنند. این وضعیت باتوجه به شاخه روانشناسی کار،برای کارکنان و شاغلان حوزه‌های مختلف نیز مطرح است. علوم مربوط به روانشناسی کار بیان می‌کند؛ محیطی که به صورت مداوم فضایی ایجاد کند تا کارمندان احساس مطلوبی در آن داشته باشند و متوجه ارزشمند بودن خود شوند، باعث افزایش کارآمد بودن آنها در سیستم کاری خواهد شد. معمولاً محیط‌های به این صورت در حوزه مدیریت استرس کاری عملکرد مطلوبی خواهند داشت. همچنین کارکنان سرمایه‌های انسانی خود را باور داشته و با بهترین بهره‌وری مسئولیت‌های خود را انجام می‌دهند.
- امنیت شغلی در روانشناسی کار : معمولاً در محیط کار امنیت شغلی موضوع مهمی به حساب می‌آید و یکی از مهمترین قسمت‌های آن ثبات کاری می‌باشد. افرادی که دارای ثبات شغلی و کاری هستند معمولاً با خیال آسوده به کار خود پرداخته و دغدغه‌ای از بابت اخراج شدن و یا کنار گذاشته شدن ندارند. اطمینان به آینده کاری، آسودگی ذهنی بابت درآمد و مسائل این چنینی همگی دست به دست همدیگر داده و باعث میشود که فرد در یک محیط با آرامش بسیار و قدرت فراوان به کار خود ادامه دهد. البته در کنار موارد ذکر شده باید به آزادی بیان و انعطاف کاری نیز اشاره کنیم که موارد بسیار مهمی در امنیت شغلی به حساب می‌آیند. به‌طور کلی کارمندان باید آزادی بیان داشته باشند تا بتوانند ایده‌ها، سوالات و گاهاً نگرانی‌های خود را به صورت دقیق مطرح کنند. همچنین باید از این مطمئن باشند که به هیچ عنوان از بابت مطرح کردن سوالات خود تنبیه و یا تحقیر نمی‌شوند. افراد و کارفرمایان که اجازه می‌دهند تمام کارکنان بدون هیچگونه ترس و به دور از تمسخر و ترس از اخراج شدن اظهار نظر بکنند باعث افزایش عملکرد تمام کارکنان شده و در نهایت باعث پیشرفت صنعت خود خواهند شد. معمولاً افرادی که امنیت روانی کامل در محیط کار را به صورت کامل احساس می‌کنند یدگاه و نگرانی‌های خود را به صورت کامل برطرف شده دیده و خود را به عنوان یک کارمند کوچک و جزئی دیگر در نظر نمی‌گیرند و باور خواهند داشت که بخش موثری در گروه هستند و با تمام توان به کار خود می‌پردازند. امنیت روانی با ایجاد یک حس اعتماد دوطرفه بین کارمند و کارفرما آغاز شده و کارفرما باید به صورت کامل این موضوع را روشن کند که چه انتظاری از کارمند خود داشته و کارمند نیز باید توقعات خود را از محیط کار مطرح کند.
معرفی بهترین کتاب روانشناسی اخلاق
رضایت شغلی در روانشناسی کار چیست؟
معمولاً رضایت شغلی به این معنی است که فرد احساس مثبتی در زمان انجام وظایف و حضور در محل کار داشته باشد و این احساس همراه با رضایت شغلی و خشنودی نسبت به حضور در بین کارکنان دیگر باشد.
اگر فرد در محیطی که مشغول به کار و فعالیت است، احساس راحتی و رضایت داشته باشد باعث میشود تا بتواند با تمام قدرت به کار خود ادامه داده و در نتیجه در این صورت سیستم با توانایی بسیار بالاتری می‌تواند کارهای خود را پیش ببرد.
معمولاً عوامل موثر بر رضایت شغلی برای هر یک از کارکنان متفاوت می‌باشد و در یک محیط کار و شرایط کاملاً یکسان ممکن است یک کارمند بسیار خشنود و راضی بوده و دیگران به شدت ناراضی باشند که بعضی از عوامل بر رضایت شغلی تاثیر دارند.
ماهیت چالش برانگیز کار
وظایف شغلی معمولاً نباید بیش از حد ساده و کسل کننده یا برعکس بسیار سخت و طاقت فرسا باشد بلکه باید به صورتی تنظیم شوند که هم قابل انجام بوده و هم چالش بسیار مناسب و کافی برای تک تک کارکنان را داشته باشد. این چالش‌ها باید احساس پیشرفت و رضایتمندی را به کارکنان القا کند.
در کنار ماهیت چالش برانگیز کار باید به رفاه کاری اشاره کنیم که رفت و آمد آسان به محیط کار ساعت کاری بسیار مناسب و انعطاف پذیر همراه با دستمزد کافی و ایمنی در محیط کار جز موارد رفاه کاری به حساب می‌آید که باید از سوی کارفرما برای تمام افراد مهیا گردد.
یکی از عوامل بسیار مهمی که در شرایط کاری بسیار تعیین کننده و موثر به حساب می‌آید، قدردانی از عملکرد خوب کارکنان مانند تشویق کلامی، مالی، اعطای مرخصی و یا ارتقای شغلی می‌باشد. که این موارد باعث ایجاد انگیزه و رضایت در کارکنان خواهد شد.
کارکنانی که در شغل خود آزادی ععل کافی دارند می‌توانند خلاقیت خود را بروز داده و در مورد جزئیات کار خود به صورت کامل و اختصاصی تصمیم‌گیری کنند. همچنین آنها رضایت کاری به نسبت بالاتری در کار خواهند داشت و در مقایسه با افرادی که با دستور سخت مجبور به کار هستند شرایط بسیار مناسب‌تری دارند.
تکنیک‌ها و روش‌های غلبه بر استرس سخنرانی
آسیب‌های روانی در روانشناسی کار
معمولاً آسیب‌های روانی هنگامی رخ می‌دهد که افراد استرس بیش از حد در محل کار داشته باشند. این وضعیت ذهنی باعث ایجاد آسیب‌های بسیار گسترده به شرایط، روحی و روانی کارکنان میشود. معمولا آسیب‌های روانی در ایجاد اضطراب، افسردگی و فوبیا نقش دارند. همچنین استرس بیش از اندازه یکی از علل اصلی فرسودگی شغلی است.
یکی از عوامل بسیار مهمی که سبب استعفای کارکنان، کاهش بازده کاری آنها و در نهایت ایجاد ضرر بسیار زیاد به کارفرمایان میشود، فرسودگی شغلی است. فرسودگی شغلی معمولاً حاصل استرس بسیار شدیدی است که از کار بیش از حد یا خستگی جسمی و عاطفی ناشی می‌گردد و به عنوان نوعی خستگی روانی شناخته میشود.
معرفی تکنیک های روانشناسی تاریک
سخن پایانی
در کل در نظر گرفتن اصول روانشناسی کار برای شرکت‌ها و محیط‌های کارمندی موردی مهم به حساب می‌آید که باید تمام کارفرمایان نسبت به آن حساسیت بسیار زیادی به خرج داده و برای اینکه بتوانند استرس شغلی را از کارمندان خود دور کنند از آن بهره‌مند شوند.
به عقیده بسیاری از افراد، محیط کار می‌تواند بسیار استرس‌زا و خسته کننده باشد و کارمندان اغلب با وظایف فشرده مشغول به کار هستند. هرچه محیط کار آرامش بیشتر و شرایط مناسب‌تری برای کارمندان ایجاد کند در ادامه باعث میشود که پیشرفت بسیاری در شرایط کاری ایجاد شود و کارفرمایان از این امر خرسند باشند.
ازجمله روش‌های موثر برای کنترل اضطراب در محیط کاری، مطالعه کتاب‌های مربوط به روانشناسی کار است. شما می‌توانید با کسب آگاهی کافی در این حوزه بر استرس خود در چنین شرایط، غلبه کنبد و مهارت‌های ارتباطی با همکاران خود را بهبود ببخشید. به‌علاوه مطالعا کتاب‌های روانشناسی کار می‌تواند شما را در جهت ایجاد حس بهتر در هنگام انجام وظایف شغلی و کاهش احتمال بروز احساس فرسودگی شغلی یاری کند.
