کتاب روان شناسی کودک

مراحل شکل‌گیری تفکر

کتاب روانشناسی کودک اثر ژان پیاژه و باربل اینهلدر مراحل رشد روان شناسی کودکان را بررسی می‌کند. ژان پیاژه، روان‌شناس رشدی برجسته، با همکاری باربل اینهلدر، بر اساس تحقیقات و مشاهدات گسترده، تحلیلی جامع از رشد شناختی در کودکان ارائه می‌دهند. این اثر از متون اساسی در زمینه‌ی روان‌شناسی کودک است. پیاژه در این کتاب نظریه‌ی معروف رشد شناختی خود را مطرح می‌کند. این نظریه تأثیر قابل‌توجهی بر درک چگونگی یادگیری و رشد کودکان تأثیر گذاشته است.
این متن برای دانشجویان و متخصصان روان‌شناسی، آموزش و رشد کودک و همچنین والدین و مربیان علاقه‌مند به پیچیدگی‌های فرآیندهای شناختی و مراحل رشد کودکان ضروری است.

ردیابی تکامل شناختی دوران کودکی

مولفین این کتاب به بررسی سیستماتیک مراحل رشد شناختی می‌پردازند. ابتدا مرحله‌ی رشد حسی-حرکتی را توضیح می‌دهند. این مرحله از تولد تا ۲ سالگی را شامل می‌شود. رشد توانایی‌های حرکتی و درک جهان از طریق تعامل فیزیکی این مرحله را مشخص می‌کند. سپس ۲ تا ۷ سالگی بررسی می‌شود. کودکان در این مرحله، تفکر نمادین، رشد زبان و تخیل را از خود نشان می‌دهند، اما فاقد فرآیندهای فکری پیچیده‌تر و منطقی هستند. در مرحله‌ی ۷ تا ۱۱ سالگی، تفکر کودکان به سمت منطقی و عملیاتی شدن پیش می‌رود، اما هنوز به سطح انتزاعی نرسیده است. از حدود ۱۱ سالگی به بعد، آن‌ها توانایی تفکر انتزاعی، استدلال منطقی، و بررسی موقعیت‌های فرضی را به دست می‌آورند.

کاوش در فرآیندهای شناختی کودکان

پیاژه و اینهلدر درباره‌ی معرفت‌شناسی ژنتیکی، مطالعه‌ی منشأ و توسعه‌ی دانش، که برای درک رشد شناختی نقش اساسی دارد، بحث می‌کنند. کتاب آن‌ها منبع اولیه برای درک نظریه‌ی رشد شناختی پیاژه است.
کتاب روانشناسی کودک بر پایه‌ی تحقیقات علمی و تجربی پیاژه و اینهلدر استوار است. این اثر تأثیر قابل‌توجهی بر روش‌های آموزشی داشته و اهمیت مراحل رشد در فرآیند یادگیری را برجسته می‌کند.
این کتاب به والدین کمک می‌کند تا با جنین‌شناسی، نظریات روان‌شناسی کودک، تاثیر محیط از نظر جسمی و ذهنی، عوامل زیستی، عوامل اجتماعی و دیگر عوامل موثر در رشد کودک آشنا شوند. همچنین خوانندگان این فرصت را پیدا می‌کنند تا با آگاهی بیشتر نحوه‌ی تکامل ذهن و روان انسان و تفاوت‌ها و تشابهات آن و نحوه‌ی تکامل اندام‌های بدن را بشناسند.

کتاب «روانشناسی کودک» برای شماست اگر…

• دانشجو یا متخصص روان‌شناسی هستید، به‌ویژه روان‌شناسی کودک یا روانشناسی رشد.
• مربی یا والدی هستید که به درک رشد شناختی کودکان علاقه دارید.
• به دنبال متنی مرجع درباره‌ی مراحل رشد شناختی از یک متخصص مشهور هستید.
• به درک چگونگی ساختن و کسب دانش کودکان علاقه‌مند هستید.
• می‌خواهید کاربرد نظریه رشد شناختی را در محیط‌های آموزشی درک کنید.
• درباره‌ی مبانی تاریخی و نظری روان‌شناسی کودک مدرن کنجکاو هستید.
• از کارهایی که تحقیقات دقیق را با مفاهیم کاربردی ترکیب می‌کنند، قدردانی می‌کنید.

آشنایی با ژان پیاژه

ژان پیاژه روان‌شناس، زیست‌شناس و شناخت‌شناس مطرح سوئیسی است که به‌خاطر پژوهش‌های روان‌شناسی رشد و شناخت‌شناسی، شهرت ویژه‌ای دارد. او در سال ۱۹۳۴ در مقام رئیس دفتر بین‌المللی آموزش سازمان ملل متحد گفت: «تنها آموزش است که می‌تواند جوامع ما را در برابر فروپاشی تدریجی یا خشونت‌بار حفظ کند».

پیاژه جایگاه ویژه‌ای برای آموزش کودکان قائل بود. از نظر او سازوکارهای ذهنی (هوش، زبان، اندیشه، داوری، استدلال و …) و تحول و شکل‌گیری آن‌ها در طول رشد رخ می‌دهد. به همین دلیل مطالعه‌‌اش را از کودکان شروع می‌کند.

او در اولین شغلش که کار در آزمایشگاه بود به این موضوع علاقه‌مند شد که چرا همه‌ی کودکان اشتباهات مشابهی را انجام می‌دهند. او تحقیقاتش را با فرزندان خودش شروع کرد. به بازی کردن آن‌ها دقت کرد. به آنان سؤالات و مسائل علمی و اخلاقی ساده داد و از آن‌ها خواست که دلیل پاسخ‌هایشان را بگویند. مشاهدات پیاژه او را متقاعد کرد که توانایی کودکان در تفکر و استدلال مراحل خاصی دار؛ مراحلی که از لحاظ کیفیت با هم متفاوت هستند. او رشد ذهنی را به چهار مرحله‌ی کلی تقسیم کرد که امروزه با عنوان نظریه‌ی رشد مرحله‌ای پیاژه معروف است. هر کدام از این مراحل، مرحله‌های کوچک‌تری دارند.